Απομακρύνεται η πιθανότητα εύρεσης ζωής στον Άρη

Πάνω που οι επιστήμονες άρχισαν να ελπίζουν ότι αργά ή γρήγορα θα βρουν ίχνη ζωής στον Άρη, μια νέα γαλλική επιστημονική μελέτη απομακρύνει ξανά αυτή την πιθανότητα, καθώς ανακάλυψε ότι το μεθάνιο στην ατμόσφαιρα του "κόκκινου πλανήτη" (μια από τις κυριότερες ενδείξεις ότι μπορεί να υπάρχουν βιολογικές διαδικασίες σε εξέλιξη) συμπεριφέρεται απολύτως μυστηριωδώς και με τρόπο που δεν ευνοεί την ύπαρξη ζωής - τώρα ή στο παρελθόν.
Συγκεκριμένα, το μεθάνιο στον Άρη, για άγνωστους λόγους, παράγεται και καταστρέφεται με τρομερά ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τη Γη. Αυτό που καταστρέφει το μεθάνιο (το απλούστερο οργανικό μόριο, που παράγεται κυρίως από ζωντανούς οργανισμούς), πιθανότατα εξαφανίζει και κάθε άλλο οργανικό μόριο, άρα και την πιθανότητα ζωής.
Το μυστήριο μεγαλώνει, επειδή το αέριο αυτό -που για πρώτη φορά ανιχνεύτηκε στον Άρη το 2003- κατανέμεται ανομοιόμορφα στην αρειανή ατμόσφαιρα και μεταβάλλεται με τις εποχές. Κανονικά, θα έπρεπε τα ρεύματα της ατμόσφαιρας να διαχέουν ομοιόμορφα το μεθάνιο σε όλο τον πλανήτη, σε διάστημα λίγων εβδομάδων ή μηνών.
Η μελέτη του μεθανίου έγινε από τους χημικούς Φρανκ Λεφέβρ και Φρανσουά Φορζέ του πανεπιστημίου "Πιέρ & Μαρί Κιουρί" του Παρισιού και η σχετική επιστημονική εργασία, που χρησιμοποίησε κλιματολογικές προσομοιώσεις σε υπολογιστές για να αναλύσει στοιχεία παρατηρήσεων τηλεσκοπίων από τη Γη, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και το New Scientist.
Η παρουσία του μεθανίου έχει αποδοθεί είτε σε γεωλογική (κυρίως ηφαιστειακή) δραστηριότητα, είτε σε παρουσία ζωής, είτε και στα δύο.
Η ανακάλυψη, το 1996, ενός αρειανού μετεωρίτη στην Ανταρκτική, ο οποίος περιείχε ίχνη μικροβίων, έδωσε ελπίδες για εύρεση ζωής στον πλανήτη. Πιο πρόσφατα οι ελπίδες αυτές ενισχύθηκαν από την ανακάλυψη ότι υγρό νερό κυλούσε κάποτε στην επιφάνεια του Άρη. Όμως μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί καμία απόδειξη ότι υπήρξε ποτέ ή υπάρχει σήμερα κάποιος ζωντανός οργανισμός πάνω στον "κόκκινο πλανήτη".


Σύμφωνα με τους γάλλους ερευνητές, η χημεία της αρειανής ατμόσφαιρας παραμένει γενικότερα ένα μυστήριο. Ειδικά για το μεθάνιο, επισημαίνουν ότι "κάτι συμβαίνει που μειώνει τη διάρκεια ζωής αυτού του αερίου μέχρι και 600 φορές (σε σχέση με τη Γη). Αν οι μετρήσεις μας είναι σωστές, κάτι πολύ σημαντικό συμβαίνει στον Άρη που δεν έχουμε καταλάβει". Στη Γη, ο ήλιος καταστρέφει το μεθάνιο σε περίπου 330 χρόνια, ενώ στον Άρη αυτό εκτιμάται ότι συμβαίνει σε περίπου 200 γήινες μέρες (χωρίς να αποκλείεται να καταστρέφεται και μέσα σε μόλις μια ώρα!).
Τα πρωτογενή στοιχεία που ανέλυσαν οι γάλλοι επιστήμονες, είχαν δημοσιευτεί φέτος τον Ιανουάριο στο περιοδικό "Science" και προέρχονταν από παρατηρήσεις αμερικανών επιστημόνων (με επικεφαλής τον δρα Μάικλ Μούμα, διευθυντή του Κέντρου Αστροβιολογίας Γκόνταρντ της NASA), με χρήση της τεχνικής της υπέρυθρης φασματοσκοπίας, από τρία διαφορετικά επίγεια τηλεσκόπια που κάλυψαν το 90% περίπου της επιφάνειας του Άρη.
Τόσο οι Αμερικανοί, όσο και οι Γάλλοι επιστήμονες, δεν αποκλείουν το μυστήριο της γρήγορης παραγωγής και εξαφάνισης του μεθανίου να έχει βιολογικές ή γεωλογικές αιτίες. Το Δεκέμβριο η ομάδα του Μούμα θα κάνει νέες παρατηρήσεις του Άρη χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητήριου στην Χιλή, για να ρίξει περισσότερο φως στο ζήτημα.
Σύμφωνα με τον δρα Λεφέβρ, αν επιβεβαιωθούν οι γαλλικές μετρήσεις για το μεθάνιο, αυτό θα σημαίνει ότι η επιφάνεια του Άρη είναι -και πιθανότατα πάντα ήταν- πολύ εχθρική προς τις οργανικές-βιολογικές διαδικασίες, αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιες μορφές ζωής να έχουν καταφύγει βαθιά κάτω από το έδαφος, όπου οι συνθήκες διαβίωσης ίσως είναι πιο ευνοϊκές.
Η NASA σχεδιάζει να στείλει στον Άρη, το 2011, ένα όχημα τύπου "ρόβερ", τροφοδοτούμενο με πυρηνική ενέργεια και ειδικό για επιστημονικές μελέτες (θα λέγεται Mars Science Laboratory). Σύμφωνα με ένα πιθανό σενάριο, από κοινού η NASA και η ευρωπαϊκή ESA θα στείλουν ένα ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Άρη, το 2016, για να μελετήσει τις πηγές προέλευσης του μεθανίου. Θα ακολουθήσει, πιθανότατα το 2018, το ευρωπαϊκό όχημα τύπου "ρόβερ" European ExoMars, το οποίο θα ψάξει επί τόπου για τις πηγές του μεθανίου με βάση τις παρατηρήσεις του σκάφους σε τροχιά, οι οποίες θα έχουν προηγηθεί.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ