12/8/09

Σαπουνάς - Οικογένεια Cetorhinidae

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο καρχαρία των ελληνικών θαλασσών και τον δεύτερο σε μέγεθος καρχαρία του πλανήτη. Έχει επιστημονική ονομασία cetorhinus maximus.
Ο σαπουνάς φτάνει τα 15 μέτρα μήκος και ζει λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας στα ανοιχτά πελάγη.
Η τροφή του αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από πλαγκτόν. Ο σαπουνάς κολυμπά αργά με ορθάνοιχτο στόμα και με την βοήθεια ενός εκτεταμένου βραγχιακού πλέγματος φιλτράρει το νερό κατακρατώντας τις θρεπτικές ουσίες. Έχει παρατηρηθεί ότι ο σαπουνάς φιλτράρει 2.000 τόνους νερό την ώρα ενώ στο στομάχι του μπορεί να συγκεντρώσει τροφή 500 κιλών. Χαρακτηριστικό του όγκου του αποτελεί το γεγονός ότι εγκυμονεί 3,5 χρόνια και γεννά έμβρυα μήκους 1,5 μέτρου.
Ο σαπουνάς έχει κυνηγηθεί ανελέητα, ιδιαίτερα για το συκώτι του που ξεπερνά τον 1 τόνο σε βάρος. Στην Ελλάδα η παρουσία είναι μόνιμη σε όλες τις θάλασσες και συχνά ψαρεύεται από επαγγελματίες. Το όνομα του το πήρε από το σαπούνι, που έφτιαχναν από το λίπος του, τα παλιά χρόνια. Τα τεμπελόψαρα προστατεύονται τώρα νόμιμα σε μερικά χωρικά ύδατα. Το Compagno (1984) θεωρεί το τεμπελόψαρο «εξαιρετικά τρωτό στην υπερβολική εκμετάλλευση, ίσως πιό έτσι από τους περισσότερους καρχαρίες… που αποδίδονται στο αργό ποσοστό αύξησης, το μεγάλο χρόνο ωρίμανσης, τη μεγάλη περίοδο κύησης, πιθανώς τη χαμηλή γονιμότητα και το πιθανό μικρό μέγεθος υπαρχόντων πληθυσμών του (που διαψεύδονται από το απέραντο μέγεθος των ατόμων στις μικρές ηλικίες).»
Λέγεται και παππάς, προσκυνητής και τεμπελόψαρο. Φτάνει τους 5 τόνους βάρος, ενώ κολυμπά σε βάθη από 0-600 μέτρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου