Καρκαβίτσας Ανδρέας (1866-1922)

Σημαντικός συγγραφέας μας και λογοτέχνης (Λεχαινά Ηλείας - Αθήνα). Σπούδασε ιατρική και άσκησε το επάγγελμά του πρώτα σε μια ακτοπλοϊκή εταιρία. Έτσι γνώρισε από κοντά τη θάλασσα, που κατέχει σημαντικό μέρος στο έργο του. Το 1896 κατατάχτηκε στο στρατό ως ανθυπίατρος και υπηρέτησε σε διάφορες φρουρές και περισσότερο στη Θεσσαλία. Παράλληλα ανέπτυξε και εθνική δράση. Τον ίδιο χρόνο (1896) έγινε μέλος της Εθνικής Εταιρείας και αγωνίστηκε μαζί της για την πραγματοποίηση της Μεγάλης Ιδέας. Τον επόμενο χρόνο πήγε εθελοντής στην επαναστατημένη Κρήτη. Το 1905 έγινε μέλος της εταιρείας "Εθνική Γλώσσα" και αγωνίστηκε για την καθιέρωση της κοινής νεοελληνικής γλώσσας γράφοντας διηγήματα στον "Νουμά".

Το 1908 πήρε μέρος στην ίδρυση της "Λαογραφικής Εταιρείας" βοηθώντας ενεργητικά στην προσπάθεια του Ν. Πολίτη. Ο φλογερός του πατριωτισμός καθοδηγούσε πάντα τα βήματά του, γι` αυτό το 1909 πήρε μέρος στην "Ανακαινιστική Κίνηση" στο Γουδί. Το 1910 συμμετείχε στην ίδρυση του "Εκπαιδευτικού Ομίλου", που είχε τάξει για σκοπό την αναμόρφωση και αναγέννηση της ελληνικής παιδείας. Όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, έγραψε (1918-1920) τρία Αναγνωστικά για το Δημοτικό Σχολείο, της Γ΄ τάξης με τίτλο "Στον καιρό του Μεγαλέξανδρου", της Δ΄ τάξης "Η πατρίδα μας" και Ε΄ τάξης "Διγενής Ακρίτας".
Το 1916 εξορίζεται στην ιδιαίτερη πατρίδα του τα Λεχαινά γιατί ζώντας όλες τις εξάρσεις και τις δυστυχίες του ελληνικού λαού σ' όλη αυτή την μακροχρόνια περίοδο δηλώνει πως "υπηρετεί την πατρίδα του και όχι κόμματα ή πρόσωπα". Με τη σύλληψη του χάνονται για πάντα τα χειρόγραφα του μυθιστορήματος του ο "ο Αμαρτωλός". Αρρωσταίνει από φυματίωση και μετά από έξι χρόνια πεθαίνει. Λίγο πρίν (δέκα μέρες) παντρεύεται τη Δέσποινα Σωτηρίου. Τα κόκκαλά του μεταφέρονται στα Λεχαινά.
Το 1921 έγινε γενικός αρχίατρος και τον επόμενο χρόνο αποστρατεύτηκε με αίτησή του. Πέντε μήνες μετά την αποστράτευσή του πέθανε στο Μαρούσι της Αθήνας. Ο Καρκαβίτσας. άφησε μόνο διηγήματα και νουβέλες. Εκτός από τα σχολικά αναγνώσματα, που είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του με τον Νώντα Έλατο, δημοσίευσε τρεις νουβέλες: "Λυγερή", "Ζητιάνος", "Αρχαιολόγος" και σειρές διηγημάτων: "Διηγήματα", "Λόγια της πλώρης", "Παλιές αγάπες" κ.ά. Το μεγάλο μυθιστόρημά του "Αρματολός" έμεινε μισοτελειωμένο. Εκτός από τα "Λόγια της Πλώρης" όπου εμπνέεται από τη θάλασσα και τη ζωή των ναυτικών και των σφουγγαράδων, στα άλλα έργα του είναι στεριανός. Τα έργα του έχουν πρότυπό τους το δημοτικό τραγούδι. Μερικά από τα πιο γνωστά διηγήματα της συλλογής αυτής: "Δικαιοσύνη της θάλασσας", "Βιοπαλαιστής", "Καβομαλιάς", "Κακοσημαδιά", "Γοργόνα", "Ναυάγια", κ.ά. Ως πεζογράφος χαρακτηρίζεται αντικειμενικός και περιγραφικός με όλα τα στοιχεία του ρεαλισμού. Οι περιγραφές του ζωντανές και δυναμικές. Το έργο του είναι ηθογραφικό και λαογραφικό. Είναι λογοτέχνης εθνικιστής με βαθύ πατριωτισμό, που διαρκώς τον εμπνέει.
Πηγή: LivePedia