Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 άρχισαν να γίνονται εμφανή τα πρώτα σημάδια υποβάθμισης της λίμνης. Η επιφάνειά της από 46 τ.χ. έφτασε το 1995 τα 30 τ.χ., κυρίως λόγω της υπεράντλησης νερού για γεωργική χρήση και δευτερευόντως εξαιτίας των υδροβόρων βιομηχανιών. Ταυτόχρονα η ανεξέλεγκτη ρύπανση από τα απόβλητα δεκάδων βαφείων αλλά και από τα αστικά λύματα του δήμου Λαγκαδά μέσω του ρέματος Μπογδάνα, μετέτρεψαν το νερό της λίμνης… σε υγρό αλκαλικής μπαταρίας!Η οικολογική καταστροφή είναι πλέον αναπόφευκτη και δεν αργεί να συμβεί λίγα χρόνια μετά, το 1995, με τους μαζικούς θανάτους χιλιάδων πουλιών από αδιευκρίνιστη, μέχρι σήμερα, παθολογική αιτία.
Και ενώ η Πολιτεία θα έπρεπε από τότε να πάρει άμεσα όλα τα κατάλληλα μέτρα για την αποκατάσταση του υγρότοπου ο οποίος –τι ειρωνεία- προστατεύεται (!) από τη διεθνή σύμβαση ΡΑΜΣΑΡ, τι κάνει;; Αναθέτει μελέτες, ξοδεύει εκατοντάδες εκατομμύρια δραχμές και μετά από 5 χρόνια περίπου, εκπονεί το πρώτο master plan για τη σωτηρία της λίμνης, που ως κύριο μέτρο πρότεινε την εξωπραγματική μεταφορά νερού από τον Αλιάκμονα, χωρίς βεβαίως να θίξει τα αίτια της υποβάθμισης. Και η υποβάθμιση συνεχίζεται μέχρι το καλοκαίρι του 2002 που η λίμνη σχεδόν αποξηράνθηκε. Τον επόμενο χειμώνα οι βροχοπτώσεις αποκατέστησαν ένα τμήμα της λίμνης, αλλά η κατάσταση ήταν πλέον δραματική. Οι τιμές του pH φθάνουν τις μονάδες, ένα παχύ στρώμα λάσπης στον πυθμένα της, με μεγάλη περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα, ελαχιστότατη περιεκτικότητα σε οξυγόνο, σημαντικές αυξομειώσεις της στάθμης και, παρόλα αυτά η ανεξέλεγκτη απόρριψη ανεπεξέργαστων τοξικών βιομηχανικών λυμάτων συνεχίζεται. ¨όπως βεβαίως και οι χιλιάδες τόνοι φυτοφαρμάκων, ετησίως, που καταλήγουν στη «λίμνη».
Η μεγάλη καταστροφή έρχεται το Σεπτέμβριο του 2004, καθώς χιλιάδες (σύμφωνα με την Κυνηγετική Ομοσπονδία, ανέρχονται σε 30.000), νεκρά πουλιά από 39 είδη, βρέθηκαν στις όχθες της λίμνης. Ανάμεσά τους 250 αργυροπελεκάνοι, είδος παγκόσμια απειλούμενο. Τον Οκτώβριο ήρθε και η σειρά των ψαριών (καθώς η λίμνη είχε εμπλουτιστεί με ξενικά είδη από αγνώστους, που κατά χιλιάδες έπλεαν νεκρά στο νερό. Μερικούς μήνες μετά δημοσιοποιήθηκαν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων σύμφωνα με τα οποία, επιβεβαιώθηκαν οι αρχικές υποψίες ότι οι θάνατοι των πουλιών οφείλονταν σε αλλαντίαση, η οποία προκαλείται από τοξίνες. Όσο για το θάνατο των ψαριών, αυτός αποδόθηκε στο φαινόμενο της ανοξίας, δηλαδή της πλήρους απουσίας οξυγόνου στο νερό.
Ο αντίκτυπος από την τραγική αυτή οικολογική καταστροφή ήταν τεράστιος. Πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα και τηλεοπτικά ρεπορτάζ, ερωτήσεις στο ελληνικό και στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, παραπομπή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Και ενώ περιμέναμε ότι η Πολιτεία, επιτέλους αυτή τη φορά θα σοβαρευόταν και θα αντιμετώπιζε με άμεσα μέτρα τη φοβερή υποβάθμιση της λίμνης, είδαμε τα γνωστά επικοινωνιακά σόου του νομάρχη κ. Ψωμιάδη, συσκέψεις επί συσκέψεων αρμοδίων και μη και την εκπόνηση νέου master plan και νέων μελετών. Όμως όλες αυτές εστιάζουν σε κατασκευαστικά έργα, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσουν τη γνωστή σε όλους αιτία, δηλαδή την ανεξέλεγκτη βιομηχανική και γεωργική ανάπτυξη της περιοχής!
Χαρακτηριστικό της εγκληματικής προχειρότητας είναι, ότι το 2004 ολοκληρώθηκε το έργο του βιολογικού καθαρισμού του δήμου Λαγκαδά, αλλά κανείς δεν είχε σκεφτεί μέχρι τότε, ότι για να λειτουργήσει και να μειώσει σημαντικά τη ρύπανση της λίμνης, έπρεπε να κατασκευαστεί και να συνδεθεί και το αποχετευτικό σύστημα! Έργο που ακόμη και σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί και φυσικά, ο βιολογικός καθαρισμός δε γίνεται και η μόλυνση συνεχίζεται…
Μια νέα οικολογική καταστροφή πλησίαζε, αφού από τον περασμένο Φλεβάρη μια μελέτη καθηγητών του Τμήματος Βιολογίας στο Α.Π.Θ. διαπιστώνει αυξημένη παρουσία κυανοβακτηρίων, με συμμετοχή για πρώτη φορά στη λίμνη, του είδους Arthrospira fusiformis. Το είδος αυτό παράγει δύο ισχυρές τοξίνες (ηπατοξίνη και νευροτοξίνη) και όταν βρίσκεται σε υψηλές πληθυσμιακές πυκνότητες οδηγεί σε μαζικούς θανάτους φοινικόπτερων (φλαμίνγκο), όπως έχει παρατηρηθεί σε λίμνες της Αφρικής με υψηλή αλατότητα. Η ανάπτυξή του ευνοείται ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες από τις υψηλές θερμοκρασίες του νερού, την ανομβρία και την πτώση της στάθμης στη λίμνη. Το Μάρτιο, με πρωτοβουλίες της νομαρχίας, γίνεται σύσκεψη φορέων και υπηρεσιών και δημιουργείται… συντονιστικό όργανο για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης οικολογικής κρίσης στη λίμνη Κορώνεια! Τα σούρτα φέρτα στα τηλεπαράθυρα συνεχίζονται από τους (ανευθυνο)υπεύθυνους της νομαρχίας και όχι μόνον: έχουμε μπει ήδη στην προεκλογική περίοδο…
Και φτάνουμε στο φετινό καλοκαίρι με τις υψηλές θερμοκρασίες και την παρατεταμένη ανομβρία, όπου η λίμνη περιορίστηκε στο ? περίπου της έκτασης που είχε το χειμώνα. Τη νέα, και τελειωτική ίσως, καταστροφή την περιμέναμε. Ήταν ζήτημα χρόνου. Μέχρι την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου (του Σταυρού και της… σταύρωσης!), όταν εκατοντάδες νεκρά πουλιά γέμισαν και πάλι τις όχθες της λίμνης. Φοινικόπτερα, αβοκέτες, πάπιες και γλάροι. Και οι νέες αναλύσεις της αναπληρώτριας καθηγήτριας Βιολογίας του Α.Π.Θ. Μ. Μουστάκα και της λέκτορος Ε. Μιχαλούδη, έδειξαν υψηλές συγκεντρώσεις του κυανοβακτηρίου Arthrospira fusiformis ( 1,6 δισεκατομμύρια κύτταρα ανά λίτρο, με όριο τις 350.000!), αλλά και ενός ακόμη τοξικού κυανοβακτηρίου, του Anabaenopsis arnoldii (120 εκατομμύρια κύτταρα ανά λίτρο), γεγονός που ενδέχεται να οδήγησε στους νέους μαζικούς θανάτους πουλιών. Και η Πολιτεία συνέχισε το «ίδιο βιολί». Ακίομα και η συνεδρίαση του Συντονιστικού Νομαρχιακού Οργάνου, την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου, θύμιζε περισσότερο συνέντευξη Τύπου και επικοινωνιακό σόου του τηλενομάρχη κ. Ψωμιάδη, παρά σύσκεψη για συντονισμό ενεργειών. Πάντως ο νομάρχης μας διαβεβαίωσε (ως ειδικός επιστήμων!), ότι αιτία του φαινομένου είναι οι καιρικές συνθήκες, ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από το θάνατο των πουλιών και δε δικαιολογείται πανικός, ότι δεν μπορεί να ρίχνουμε όλη την ευθύνη στη Νομαρχία και ότι τα τεχνικά έργα που θα ξεκινήσουν προσεχώς, θα λύσουν το πρόβλημα της λίμνης (ακόμη επιμένουν να την ονομάζουν λίμνη…). Να θυμίσουμε ότι, τα ίδια λόγια, τις ίδιες διαβεβαιώσεις για έργα που θα λύσουν οριστικά το πρόβλημα της Κορώνειας, τα έχουμε ξανακούσει και το 1995, και το 2000, και το 2002 και… από τον «πράσινο», τότε, νομάρχη κ. Παπαδόπουλο. Βλέπετε το έγκλημα είναι διαχρονικό και, κυρίως, διακομματικό και είναι αποτέλεσμα της αναπτυξιολάγνας νεοφιλελεύθερης χωρίς φραγμούς πολιτικής τους. Μιας πολιτικής η οποία αποφεύγει να θίξει συμφέροντα και να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης της περιοχής, μιας πολιτικής που συνεχίζει τη μακροχρόνια ληστρική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Μιας πολιτικής που μοιάζει με το χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος, κυρίως σε βάρος των επόμενων γενιών, που το μέλλον τους διαφαίνεται εφιαλτικό.
Πηγή: Χορτιάτης 570
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου