Γιρονδίνοι

Ένα από τα πολιτικά κόμματα της Γαλλικής Επανάστασης , αντίπαλο των«Ορεινών» Ιακωβίνων κατά την περίοδο 1792 - 1793. Αρχηγός του κόμματος, την βάση του οποίου αποτελούσαν οι πλούσιοι κεφαλαιοκράτες της επαρχίας, ήταν ο πολιτικός και συγγραφέας Brissot. Έως το 1792 ακολουθούσαν τους υπόλοιπους Ιακωβίνους σε ριζοσπαστισμό, μετά όμως από παρασκηνιακές κινήσεις και ζυμώσεις βρέθηκαν αντίπαλοί τους, αρχίζοντας να στηρίζουν τα αρχικά λίγα συνθήματα για υπεράσπιση της ιδιοκτησίας, δηλαδή για σεβασμό του απαραβίαστου των περιουσιών των μεγάλων γαιοκτημόνων. Την άνοιξη του 1792 υποστήριξαν τον πόλεμο ενάντια στην Αυστρία και τον εθνικό επεκτατισμό, μιλώντας για «φυσικά σύνορα» της Γαλλίας και ορίζοντάς τα με τα Πυρηναία όρη, τον Ρήνο ποταμό και τις Άλπεις, και επίσης πρότειναν σχέδιο για δημιουργία «αδελφών δημοκρατιών» περιφερειακά της επαναστατημένης Γαλλίας (πράγμα που επετεύχθη κατά την περίοδο 1795 – 1798 σε τμήματα της Ολλανδίας, της Ελβετίας και της βόρειας Ιταλίας).

Τον Σεπτέμβριο του 1792, φοβισμένοι μετά από την κατάργηση της μοναρχίας, την φυλάκιση του βασιλιά Λουδοβίκου και την παραπομπή των αντεπαναστατών οπαδών του σε λαϊκά δικαστήρια, οι Γιρονδίνοι έκαναν νέα στροφή προς τον συντηρητισμό και από κόμμα ριζοσπαστών μετετράπησαν σε κόμμα «κοινωνικής γαλήνης», την ίδια ώρα που η «Λέσχη των Ιακωβίνων» περνούσε αποκλειστικά στα χέρια του κόμματος των «Ορεινών», επικεφαλής του οποίου ήσαν οι Μαρά,Ροβεσπιέρος και Σαιν Ζυστ, που έκτοτε έγιναν τα σύμβολα του Ιακωβινισμού. Στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση οι Γιρονδίνοι καταλάμβαναν την δεξιά πτέρυγα (εγκαινιάζοντας τον έκτοτε πολιτικό όρο «Δεξιά»), ενώ οι «Ορεινοί» την αριστερή.
Φοβούμενοι την περαιτέρω άνοδο των «Ορεινών« και των «Σανκιλότ» («Αβράκωτων»), οι Γιρονδίνοι κατέληξαν τελικά στο να οργανώσουν εξέγερση της γαλλικής επαρχίας κατά του Παρισιού (60 από τους 80 νομούς της χώρας είχαν εξεγερθεί), η οποία καταπνίγηκε όμως στις 2 Ιουνίου 1793 από τους «Σανκιλότ». Οι Γιρονδίνοι διαλύθηκαν, οι αρχηγοί τους καρατομήθηκαν τον Οκτώβριο του 1793 και ξεκίνησε η «Δημοκρατία των Ιακωβίνων», που έμελλε να διαρκέσει έως τον Ιούλιο του 1794.
Πηγή: Γνώσις