Σήμερα μιλούμε για νησιά των Κυκλάδων, κάποτε ήταν ένα ενιαίο κομμάτι γης, που με την άνοδο των νερών, τα χαμηλότερα σημεία βυθίστηκαν και τα ψηλότερα, όπως τα βουνά, παρέμειναν στην επιφάνεια όπου και δημιουργήθηκαν τα νησιά. Έστω και αν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου όπως είναι και η Κύπρος, τα πρώτα ανθρώπινα κατάλοιπα χρονολογούνται από τη 12η χιλιετία, είναι πλέον δεδομένο ότι η ζωή άρχισε πολύ πριν. Χρειάζονται μόνο οι χειροπιαστές αρχαιολογικές ενδείξεις.
Η αρχαία Πρεπέσινθος
Ο Στράβωνας και αργότερα ο Πλίνιος αναφέρονται στην αρχαία Πρεπέσινθο, το σημερινό νησί Δεσποτικό, λέγοντας ότι ήταν ενωμένο με την Αντίπαρο. Στα βόρεια παράλια του νησιού αυτού φαίνονται οι λαξεύσεις στο υπόστρωμα του βράχου που βυθίζονται στη θάλασσα. Πρώτος ο διακεκριμένος αρχαιολόγος Χ. Τσούντας και αργότερα ο Rubensohn μελέτησαν τα αρχαιολογικά κατάλοιπα χωρίς να είναι σε θέση να δώσουν μια απάντηση. Τελευταία, ο ωκεανολόγος-βιολόγος Πέτρος Νικαλαΐδης, σε έρευνές του στην περιοχή με το National Geographic και τη Σχολή Υποβρύχιας Οικολογίας & Καταδύσεων Αιγαίου, «Aegean Diving College», πιστεύει ότι οι εν λόγω λαξεύσεις είναι οδηγοί/ράγες για την ελεγχόμενη κύλιση βαρέων αντικειμένων κυρίως μαρμάρου. Πρόκειται για ένα πολύ ευφυή και ασφαλή τρόπο μεταφόρτωσης μαρμάρου σε πλοία και σχεδίες, μέθοδος που χρησιμοποιείτο εκτεταμένα στην αρχαία Ελλάδα.
Τα κατάλοιπα αυτά θα χρονολογούνται γύρω στο 700 π.Χ., περίοδο κατά την οποία η μεταλλουργία ανθούσε και έτσι γινόταν εφικτή η εξόρυξη και η εξαγωγή τεμαχίων μαρμάρου, κυρίως προς την Αθήνα και άλλους προορισμούς. Η χρονολογία αυτή των λαξεύσεων συνάδει με την τότε επιφάνεια της θάλασσας και συμπίπτει με την εποχή όπου η γνώση στη μεταλλουργία ήταν υψηλή, δηλαδή ήταν δυνατή η δημιουργία τέτοιων καταστάσεων. Οι παράλληλες προς την ακτή λαξεύσεις έχουν όλες κλίση προς τη θάλασσα, ώστε το πλοίο μετά τη φόρτωση να είναι σε θέση να αποπλεύσει με την παλίρροια. Η προτεινόμενη θεωρία του ωκεανολόγου Νικολαΐδη ενισχύεται από την ύπαρξη του ναού του Απόλλωνα στην Πρεπέσινθο -Δεσποτικό- κτισμένος με παριανό μάρμαρο, τόπος όπου δεν υπάρχει λιμάνι ούτε μάρμαρο.
Ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρείται στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο εκτός από την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης, είναι οι ανακατατάξεις λιθοσφαιρικών πλακών που ανασηκώνουν ένα νησί από τη μια πλευρά και το βυθίζουν από την άλλη, όπως στην Κρήτη.
Μεταξύ Πάρου και Αντίπαρου
Εκτός από τις αρχαιολογικές ενδείξεις, οι υποθαλάσσιες έρευνες δεικνύουν ότι μεταξύ Πάρου και Αντίπαρου υπάρχει τείχος, που άρχισε να κτίζεται όταν η στάθμη της θάλασσας ανέβαινε και οι κάτοικοι άρχισαν να χάνουν την επαφή με την «αντίπερα» όχθη. Έτσι δημιουργήθηκε σιγά σιγά μια λιθοδομή, είδος γέφυρας-τείχους. Ποια ήταν όμως τα δεδομένα που οδήγησαν στο κτίσιμο του τείχους αυτού;
Γύρω στην 11η χιλιετία, η Πάρος και η Νάξος ήταν ενωμένες. Το μέγιστο βάθος ανάμεσά τους σήμερα είναι 35 μέτρα. Μέχρι την 7η χιλιετία, το στενό που χωρίζει τα δύο νησιά σήμερα ήταν ακόμα ξηρά. Τότε άρχισε να δημιουργείται ένα παλιρροιακό θαλάσσιο ποτάμι παρόμοιο με το στενό του Ευρίπου. Οι ανασκαφές στην περιοχή έγιναν από τον Colin Renfrew, ο οποίος βρήκε κατάλοιπα από μεγάλους τόννους, φάλαινες και όστρακα. Και ενώ σε άλλους αρχαίους παραθαλάσσιους οικισμούς βρέθηκαν πολλά αγκίστρια, στην περιοχή αυτή βρέθηκαν μόνο αιχμές βελών και δοράτων από οψιανό λίθο Μήλου. Αυτό είναι ένδειξη ότι ο τρόπος ψαρέματος παρομοιάζει με αυτό των ποταμών και όχι με θαλάσσιο.
«Θέατρο» ανακατατάξεων
Τα τελευταία 2 εκατομμύρια χρόνια το κλίμα της γης χαρακτηρίζεται από περιοδικές εναλλαγές: τις παγετώδεις ψυχρές και ξηρές εποχές, διάρκειας 100.000 χρόνων περίπου, διαδέχονται μεσοπαγετώδεις εποχές με ήπιο, εύκρατο κλίμα, διάρκειας 10.000 χρόνων περίπου. Η Μεσόγειος και δη το Αιγαίο είναι περιοχές που υπήρξαν θέατρο εντόνων γεωλογικών ανακατατάξεων εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Πριν από 2,5 δις χρόνια άρχισε ο χωρισμός των ηπείρων, εξαιτίας των διαστημικών έλξεων και της φυγόκεντρης δύναμης. Με τις δυνάμεις αυτές εξελίσσονταν και τα διάφορα είδη ζωής. Επόμενο ήταν, λόγω αυτών των δυνάμεων, οι διάφορες πλάκες που μετακινούνταν, να ασκούν τρομερές γεωλογικές πιέσεις στον αφαλό, στο κέντρο, στη Μεσόγειο.
Σήμερα, τρεις μεγάλοι παγετώνες στην Αλάσκα και στην πολιτεία Ουάσινγκτον έχουν συρρικνωθεί δραματικά, μία σαφής ένδειξη ενός θερμότερου κλίματος σύμφωνα με μία μελέτη που δόθηκε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα από την αμερικανική Γεωλογική Επιθεώρηση (US Geological Survey).
*Ο Ισημερινός, το Περού και η Βολιβία - όπου η συρρίκνωση των παγετώνων δημιουργεί προβλήματα γιατί οι παγετώνες εφοδιάζουν τις περιοχές αυτές με νερό όλο το χρόνο και είναι συχνά η μόνη πηγή νερού για τις μεγάλες πόλεις κατά τη διάρκεια των ξηρών εποχών.
*Τα Ιμαλάια - όπου ο κίνδυνος καταστροφικών πλημμυρών είναι σοβαρός ενώ οι ποταμοί που τροφοδοτούνται από τους παγετώνες εφοδιάζουν με νερό το 1/3 του πληθυσμού της γης.
*Τα μικρής έκτασης νησιωτικά κράτη, όπως το Τουβαλού και ορισμένα από τα νησιά του Σολομώντα - όπου η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα έχει ως αποτέλεσμα την κάλυψη με νερό των χερσαίων περιοχών που βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο και τον κατακλυσμό ζωτικών αποθεμάτων υπόγειων υδάτων λόγω της εισχώρησης θαλασσινού νερού.
Το τι παρατηρείται στις πιο πάνω περιοχές στη συγκεκριμένη σημερινή περίοδο -σημειώνεται ότι το λιώσιμο των παγετώνων στη σύγχρονη περίοδο άρχισε το 1850- είναι φαινόμενο που χαρακτηρίζει τον πλανήτη εδώ και εκατομμύρια χρόνια, απ΄ όταν δεν υπήρχε ούτε πληθώρα διοξειδίου του άνθρακα, ούτε εκπομπές ρύπων, ούτε άλλα είδη δηλητηρίων, ως αποτέλεσμα μιας λανθασμένης χρήσης προϊόντων. Μήπως το καταστροφικό αυτό φαινόμενο οφείλεται κάπου αλλού;
Πηγή: Πολίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου