Συχνά οι νέοι απασχολούνται σε άλλο αντικείμενο από αυτό που γνωρίζουν Οι εργαζόμενοι 18 έως και 35 χρόνων αποτελούν τη γενιά που κυριολεκτικά «περιμένει» για να εισέλθει αξιοπρεπώς στον εργασιακό στίβο... «Καθημερινά συζητώ με νέους, από μαθητές έως κατόχους διδακτορικού, που αναζητούν την ασφαλέστερη οδό για μια σταθερή επαγγελματική σταδιοδρομία», λέει στην «Κ» ο κ. Αναστάσης Παπαϊωάννου, σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού και σταδιοδρομίας στο epaggelma.gr. Φαίνεται, όμως, ότι δεν υπάρχουν «μαγικές» συνταγές, καθώς τα δεδομένα συνεχώς αλλάζουν. «H ανεργία είναι μια πραγματικότητα. Η άνοδος, ωστόσο, του δείκτη ανεργίας είναι πολυπαραγοντική και συνεπώς δεν αποτελεί πάντοτε αξιόπιστη ένδειξη». Αλλωστε, δεν είναι πρώτη φορά στην Ελλάδα που η ανεργία κυμαίνεται στο 10%», συμπληρώνει ο ίδιος.
Εν ολίγοις, υπάρχει ανάγκη για νέο εργατικό δυναμικό αλλά σε συγκεκριμένους κλάδους και υπό νέους όρους. «Θα πρέπει ενδεχομένως να αποδεχθούμε ότι οι σπουδές δεν θα ταυτίζονται με το επάγγελμα από εδώ και πέρα», επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου.
«Οι εργοδότες επιλέγουν να κάνουν πολλά μικρά συμβόλαια με τους υπαλλήλους τους ή να δουλεύουν με ελεύθερους συνεργάτες (με μπλοκάκι παροχής υπηρεσιών) ώστε να έχουν λιγότερες υποχρεώσεις έναντί τους». Παράλληλα, πολλές εταιρείες κάνουν προσλήψεις αποκλειστικά μέσω ΟΑΕΔ, καθώς ο τζίρος τους λόγω κρίσης συνεχώς μειώνεται. «Οι περισσότεροι προτιμούν να έχουν δύο βάρδιες των 4 ωρών παρά μία σε συνεχόμενο 8ωρο». Ετσι, πολλοί νέοι ωθούνται στη μαύρη εργασία. «Προτιμούν να λαμβάνουν μαύρα τα χρήματα της ημιαπασχόλησης και να εισπράττουν παράλληλα το επίδομα ανεργίας, που είναι 455 ευρώ, παρά να κάνουν μόνοι τους έναρξη στο ΤΕΒΕ». Η αβεβαιότητα είναι διάχυτη. Η «Κ» μίλησε με τρεις νέους εργαζόμενους, την Αγνή, τη Λουκία και τον Κώστα, οι οποίοι αν και έχουν σπουδάσει διαφορετικά αντικείμενα, βρίσκονται τελικά στον ίδιο παρονομαστή.
«Πώς κάνεις έτσι για λίγα ένσημα! Νέα είσαι ακόμα»
Η 27χρονη Λουκία, μετά το πτυχίο στη Γερμανική Φιλολογία και μεταπτυχιακό στον Κινηματογράφο στο Λονδίνο, αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με την Εβδομη Τέχνη. Ωστόσο, στα πολιτιστικά προαπαιτείται μια «δοκιμαστική περίοδος», η διάρκεια της οποίας ποικίλλει. «Αρχικά, ξεκίνησα να γράφω αμισθί online κριτικές ταινιών και εν συνεχεία δραστηριοποιήθηκα στα φεστιβάλ κινηματογράφου. Μόνο από ένα φεστιβάλ έλαβα 400 ευρώ ως ανταμοιβή για τον κόπο μου». Η δουλειά της Λουκίας προφανώς και αρέσει, αφού οι προτάσεις διαδέχονται η μία την άλλη, ωστόσο κανείς δεν θέλει να «δεσμευτεί» μαζί της. «Μου ζητούσαν καθημερινά κείμενα από ένα σχετικό site και περιοδικό, με το πρόσχημα ότι ήθελαν να δουν το ύφος γραφής μου. Τελικώς απεφάνθησαν ότι θα μου έδιναν δύο φορές το χρόνο ένα ποσό από τα εταιρικά έσοδα», διηγείται.
Απογοητευμένη από την ασυνέπεια και την ασυνεννοησία, η Λουκία βρίσκει δουλειά γραφείου στον ίδιο κλάδο. «Προσλήφθηκα από επιδοτούμενο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ, πληρωνόμουν 650 ευρώ, δούλευα, όμως, 8ωρο». Η Λουκία προσπάθησε να προασπίσει τα δικαιώματα της, αλλά δε βρήκε ώτα ευήκοα. «Πώς κάνεις έτσι για λίγα ένσημα! Νέα είσαι ακόμα», της απαντούσαν. Η Λουκία τελικώς «δραπέτευσε», της ζητήθηκε να υπογράψει για ένα μεγαλύτερο από το πραγματικό ποσό. «Αρνήθηκα».
Εδώ και περίπου ένα χρόνο, η Λουκία εργάζεται σε μια εταιρεία του ίδιου χώρου. «Αρχικά ασφαλισμένη, τώρα ανασφάλιστη, γιατί η εταιρεία δεν πάει καλά», λέει με πικρία. «Δεν δικαιούμαι ταμείο ανεργίας, γιατί δεν έχω συμπληρώσει δύο χρόνια ως εργαζόμενη - πώς θα μπορούσα άλλωστε;», αναρωτιέται. «Ο εργοδότης μου προτείνει να περιμένουμε τα νέα προγράμματα του ΟΑΕΔ». Ημίμετρα... «Ξέρω ότι με τη στάση μου συμβάλλω στη διαιώνιση της απλήρωτης εργασίας», λέει με ειλικρίνεια «δεν αντέχω, όμως, να είμαι και τελείως άνεργη». Το μόνο που παρηγορεί τη Λουκία είναι «ότι το αντικείμενο μου αρέσει και συλλέγω εμπειρία. Δεν θέλω να χάσω την ελπίδα μου ότι με το πέρας της κρίσης θα βρεθεί μια σταθερή θέση για μένα». Η 27χρονη κοπέλα συνεχίζει να στέλνει βιογραφικά. «Οι περισσότεροι δεν μου απαντούν ποτέ, ούτε καν για να με απορρίψουν».
Με πλούσιο βιογραφικό αναζητάει εργασία, αλλά...
Ταλαιπωρία 17 μηνών υφίσταται η 30χρονη Αγνή, κοινωνική λειτουργός με πλούσιο βιογραφικό, που αναζητάει εργασία. «Τον Σεπτέμβρη του 2008 παραιτήθηκα από τη δουλειά μου έπειτα από 7 χρόνια για να “δοκιμαστώ” σε ένα νέο πεδίο», εξηγεί στην «Κ». Ο τομέας της κοινωνικής εργασίας, όπως φαίνεται, διέρχεται κρίση. «Εχουν λήξει όλα τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Οι μονάδες ψυχικής υγείας χρειάζονται ικανά στελέχη, αλλά δεν έχουν πόρους για να τα πληρώσουν», επισημαίνει. Συνεπώς, «προσφέρεται μόνο 4ωρη εργασία, που σημαίνει 470 ευρώ μηνιαίως και 21 ένσημα». Ωστόσο, για την Αγνή που συντηρεί δικό της σπίτι και αυτοκίνητο, τα λεφτά αυτά είναι «ψίχουλα». «Μοιραία, έχω εργαστεί και μαύρα και σε τομείς άσχετους με τις σπουδές μου: έχω κρατήσει παιδιά, έχω δουλέψει πωλήτρια, έχω γράψει πτυχιακές φοιτητών», ομολογεί. Στην απαιτητική, όμως, ελληνική αγορά εργασίας, ακόμα και τα «ψωμάκια» ποινικοποιούνται. «Σε μεγάλο πολυκατάστημα που έκανα αίτηση για πωλήτρια, στη συνέντευξη με ρώτησαν αναλυτικά για τις σπουδές μου και τις... διαστάσεις μου. Η εμφάνιση παίζει μεγαλύτερο ρόλο απ’ όσο φανταζόμαστε», καταγγέλλει η Αγνή.
«Για ένα φεγγάρι δούλεψα ως γραμματέας σε ένα ιατρείο. Η συμφωνία ήταν 8ωρη εργασία τρεις φορές την εβδομάδα και επιπλέον οι υπερωρίες βάσει των χρεώσεων του ΙΚΑ». Τελικά, όμως, το ιατρείο, «διανυκτέρευε» έως τις 2.30 το πρωί λόγω αυξημένης πελατείας και ο γιατρός επιφόρτιζε και το πρωί τη γραμματέα με καθήκοντα. Στο τέλος του μήνα ήλθε η «ψυχρολουσία». «Μου έδωσαν 400 ευρώ και, βέβαια, χωρίς τα υποσχόμενα ένσημα». Και σε πρωινή 4ωρη απασχόληση, όμως, στην ψυχική υγεία, οι συνθήκες δεν ήταν αγγελικές. «Για να μου μετατρέψουν την ορισμένου χρόνου σύμβαση σε αορίστου μού ζήτησαν να υπογράψω για 8ωρη εργασία με 800 ευρώ, αλλά να λαμβάνω μόνο 400 ευρώ “λόγω της οικονομικής κρίσης”». Η Αγνή αρνήθηκε την εκδούλευση και τελικά απολύθηκε με άσχετη αφορμή. «Τώρα είμαι και με τη βούλα άνεργη», λέει χαριτολογώντας. «Εργάζομαι μόνο ως επιμορφώτρια σε προγράμματα Διά Βίου Εκπαίδευσης Ενηλίκων, όπου πληρώνομαι 15 ευρώ την ώρα, δηλαδή συγκεντρώνω 250 ευρώ το τρίμηνο».
«Από τον Οκτώβρη θα ψάχνω πάλι για δουλειά...»
Της ταλαιπωρίας, όμως, δεν εξαιρούνται ούτε οι μηχανικοί, τα πάλαι ποτέ golden boys της ελληνικής αγοράς εργασίας. «Το σύστημα για εμάς τους μηχανικούς είναι το εξής: μετά την αποφοίτησή μας δίνουμε εξετάσεις στο ΤΕΕ για να γραφτούμε στο ΤΣΜΕΔΕ και να βγάλουμε άδεια εργασίας. Η εισφορά στο ταμείο είναι 1.000 ευρώ το εξάμηνο, επιβαρύνει συνήθως εμάς και την καταβάλλουμε είτε εργαζόμαστε είτε όχι», διευκρινίζει ο 28χρονος Κώστας, που πριν από τέσσερα χρόνια πήρε το πτυχίο του Πολιτικού Μηχανικού από το ΕΜΠ. «Η πλειονότητα των μηχανικών εργάζεται πλέον με δελτίο παροχής υπηρεσιών, το περίφημο “μπλοκάκι”. Κάτι που σημαίνει ότι δύσκολα κατοχυρώνουμε εργασιακά δικαιώματα», σημειώνει. Η συλλογική σύμβαση του ΤΕΕ προβλέπει τον μισθό των 1.200 ευρώ καθαρά για τους μηχανικούς, «ωστόσο, πολλοί νέοι μηχανικοί, όπως εγώ, έχουμε κατά καιρούς δουλέψει και με 400 ευρώ, ακόμα και αμισθί».
Η κρίση στον χώρο των κατασκευών προηγήθηκε της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. «Η χρυσή εποχή για το επάγγελμά μου ήταν οι παραμονές των Ολυμπιακών της Αθήνας», λέει με πικρία «έκτοτε επήλθε κάμψη». Οι μηχανικοί κάποτε «σνόμπαραν» τον δημόσιο τομέα, καθώς ο ιδιωτικός τομέας ευαγγελιζόταν μισθούς με πολλά μηδενικά. «Τώρα, σε όλες τις προκηρύξεις στο Δημόσιο καταθέτουν μηχανικοί με μεταπτυχιακά και διδακτορικό...», αναφέρει ο Κώστας.
«Για όποιον δεν έχει κληρονομιά ένα τεχνικό γραφείο, η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη», ομολογεί. «Στο περιοδικό του ΤΕΕ, όπου ανέκαθεν δημοσιεύονταν οι αγγελίες προσφοράς και ζήτησης, κάθε χρόνο συρρικνώνεται ο χώρος για τις αγγελίες των εταιρειών». Ο Κώστας, γιος δασκάλων από την επαρχία, διάλεξε στο Λύκειο την Α΄ Δέσμη, θέλοντας να «εξαργυρώσει» τους καλούς τους βαθμούς στα Μαθηματικά και τη Φυσική. «Οι γονείς μου με παρακαλούσαν να ακολουθήσω το επάγγελμά τους, αν το είχα κάνει, σήμερα θα ήμουν περιζήτητος», διαπιστώνει. Ο Κώστας, ύστερα από πολλά μεσοδιαστήματα ανεργίας και απλήρωτης εργασίας, δουλεύει με 8μηνη σύμβαση στο Δημόσιο. «Από τον Οκτώβρη θα ψάχνω πάλι για δουλειά, μια που διορίστηκα ως αναπληρωτής».
Πηγή: Καθημερινή (Ιωαννας Φωτιαδη)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου