Ο εκπαιδευτικός δεν είναι σαν τους άλλους εργαζομένους. Δεν είναι ένας δημόσιος υπάλληλος, επιφορτισμένος με κάποια τυποποιημένα και γραφειοκρατικά καθήκοντα, τα οποία πρέπει να έχει διεκπεραιώσει στο τέλος του εργασιακού του ωραρίου.Δεν είναι ένας ελεύθερος επαγγελματίας που ασχολείται με εμπορεύματα, τιμολόγια και αριθμούς, με άψυχα αντικείμενα που έχουν ημερομηνία λήξης. Δεν είναι ένας εργαζόμενος που έχει την πολυτέλεια να αποστασιοποιείται από το περιεχόμενο της εργασίας του μετά την ολοκλήρωση του σχολικού ωραρίου του και ούτε ασκεί ένα επάγγελμα που απαιτεί ιδιοτελείς και μικρόψυχους συμβιβασμούς, για να μπορέσει να διακριθεί και να επιβιώσει.
Ο εκπαιδευτικός επιτελεί ένα λειτούργημα, ένα επάγγελμα που αποτελεί κοινωνική προσφορά. Είναι αυτός που θα πάρει από το χέρι το παιδί της προσχολικής ηλικίας, για να το βάλει στην αρχή της διαδρομής που λέγεται ζωή. Είναι αυτός που θα σταλάξει στην παιδική ψυχή τον αυτοσεβασμό και την αυτοεκτίμηση, που θα δώσει στο εύπλαστο ζυμαράκι σχήμα και μορφή, τόσο διαφορετική και ξεχωριστή για το κάθε παιδί, σεβόμενος τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του καθενός απ’ αυτά. Θα του γνωρίσει με περισσή υπομονή και ανυστερόβουλη αγάπη κόσμους πρωτόγνωρους και μαγικούς, τις πρώτες του αλήθειες και αξίες. Θα το μυήσει σε διαδικασίες που θα το βοηθήσουν να συνεργάζεται με τα άλλα παιδιά διατηρώντας όμως την αυτονομία και την ακεραιότητά του, θα το μάθει να τηρεί τα όρια και τους κανόνες, να ξεδιπλώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Ο κόρφος του εκπαιδευτικού είναι μια δεύτερη, εξίσου πολύτιμη, γονεϊκή αγκαλιά.
Στο δημοτικό σχολείο συντελείται το θαύμα της αποκάλυψης. Ο εκπαιδευτικός κάνει τα παιδικά χεράκια να μεγαλουργούν πάνω στο χαρτί σχηματίζοντας δειλά τα πρώτα τους γράμματα. Κάνει τα παιδικά χειλάκια να αρθρώνουν λέξεις και σκέψεις που ξεπηδούν μέσα από τις σελίδες των βιβλίων. Ποια μητέρα δε νιώθει υπέρτατη χαρά, συγκίνηση και περηφάνεια, όταν βλέπει το παιδί της να διαβάζει μόνο του το πρώτο του βιβλίο; Να κατακτά, όπως τους κουρσάρους των παραμυθιών, τους θησαυρούς της γνώσης; Να συλλέγει, όπως τη μέλισσα από τα άνθη, το νέκταρ της ανεκτίμητης σοφίας των βιβλίων; Το νερό έχει μπει στ’ αυλάκι χάρη στον ακαταπόνητο μύστη της παιδείας, τον εκπαιδευτικό. Μόνο που το έργο του δεν τελειώνει εκεί. Ο εκπαιδευτικός δεν είναι μόνο ο γητευτής του μυαλού και του πνεύματος του μαθητή του, δεν είναι αυτός που θα του δώσει έτοιμες αλήθειες και σίγουρη πίστη. Είναι αυτός που θα κεντρίσει, όπως ένας σύγχρονος Σωκράτης, την περιέργεια των παιδιών, θα ενεργοποιήσει την κρίση τους, θα εκμαιεύσει τους προβληματισμούς τους, θα επιδιώξει τη γόνιμη αμφισβήτησή τους. Θα τα αφήσει να αυτοσχεδιάσουν και να πειραματιστούν, να αναιρέσουν στερεότυπες βεβαιότητες, να εκφράσουν το σκεπτικισμό τους για ακλόνητες πεποιθήσεις, να οδηγηθούν με την καθοδήσή του στις πολλαπλές όψεις της αλήθειας. Στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο αυτή η προσπάθεια του εκπαιδευτικού εντείνεται.
Στα δύσκολα χρόνια της εφηβείας όμως, ο εκπαιδευτικός παλεύει να διαχειριστεί εικοσιπέντε διαφορετικούς χαρακτήρες, εικοσιπέντε διαφορετικές ανθρώπινες ψυχές. Να συγκροτήσει είκοσι πέντε υγιείς προσωπικότητες. Σκεφτείτε ότι δε διδάσκει σ’ ένα τμήμα μόνο. Την ίδια ώρα που εμείς οι γονείς αδυνατούμε συχνά να κουμαντάρουμε τα δύο ή τρία παιδιά μας. Πασχίζει να τους μεταδώσει γνώσεις, αξίες, αρχές, να τους εμφυσήσει την πίστη και την αγάπη για τη ζωή και για τα πανανθρώπινα ιδανικά. Πιέζεται από το χρόνο, από τα αναλυτικά προγράμματα, από την ενοχλητική συμπεριφορά κάποιων μαθητών του. Δεν καταφέρνει πάντα να ανταποκρίνεται στις πολύπλευρες και δύσκολες απαιτήσεις του λειτουργήματός του. Ακόμη και οι χαρισματικοί δάσκαλοι και καθηγητές δυσκολεύονται. Θέλει να εμπνέει το σεβασμό και όχι το φόβο. Θέλει να τον εκτιμούν οι μαθητές του και να τον υπολογίζουν, να διαφωνούν μαζί του, αλλά όχι να τον ειρωνεύονται, να τον υποτιμούν ή να τον περιφρονούν. Το ίδιο βέβαια περιμένουν και οι μαθητές του απ’ αυτόν. Κι εκεί βρίσκεται το μυστικό της επιτυχίας.
Διδάσκοντες και διδασκόμενοι είναι συνοδοιπόροι στο δύσβατο μονοπάτι που λέγεται δημόσια εκπαίδευση. Στο μονοπάτι που οδηγεί στη ζωή, στον πραγματικό κόσμο, που δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Για να μπορέσουν να το διαβούν, χωρίς οι ασπάλαθοι να ξεσκίσουν τα σώματα και τις ψυχές τους, οι σχέσεις τους πρέπει να στηρίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, σεβασμό, κατανόηση και ειλικρίνεια.
Γι’ αυτό και το στοίχημα για ένα δημόσιο σχολείο, νέο, αειφόρο, καινοτόμο και αναβαθμισμένο, δε θα κερδηθεί ούτε με τους διαδραστικούς πίνακες και τις ψηφιακές τάξεις ούτε με τα λαϊκιστικά συνθήματα που θωπεύουν τα αυτιά των γονέων και των μαθητών και ούτε φυσικά με τους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς που εκτοξεύει κατ’ επανάληψη η Υπουργός Παιδείας και οι συνεργάτες της για τους κακούς και τεμπέληδες εκπαιδευτικούς υποβαθμίζοντάς τους ακόμη περισσότερο. Ανεπαρκείς εργαζόμενοι υπάρχουν σε κάθε επαγγελματικό κλάδο. Η δημόσια εκπαίδευση όμως διαθέτει χαρισματικούς λειτουργούς και φυσικά παιδευτές που καταπονούνται ψυχικά σε καθημερινή βάση για να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Όσο για τις καινοτομίες, καινοτομία είναι ο καθηγητής να διδάξει με δραματοποίηση μέσα στην τάξη το διάλογο της Αντιγόνης με την Ισμήνη. Καινοτομία για ένα φιλόλογο είναι να διδάξει στους μαθητές του, στη νέα γενιά, τα χαρακτηριστικά της γλώσσας της εξουσίας, τι κρύβεται πίσω από τη συνθηματική γλώσσα των πολιτικών. Καινοτομία για το δημόσιο σχολείο είναι να εκπαιδεύσει πρωτίστως ανθρώπους, οι οποίοι θα είναι αυτοί που θα στελεχώνουν το Ε.Σ.Υ. χωρίς να ζητούν «φακελάκια». Καινοτομίες είναι όλες αυτές και μάλιστα ανέξοδες.
Το δημόσιο σχολείο δεν αναβαθμίζεται με το να διαχωρίζονται τα συμφέροντα των εκπαιδευτικών από εκείνα των μαθητών και των γονιών. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει η λεπτομέρεια ότι με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» και την περιφεριοποίηση των σχολείων και με το πρόσχημα της περιστολής των δημοσίων δαπανών θα αυξηθεί ο αριθμός των μαθητών μέσα στις σχολικές αίθουσες, δυσχεραίνοντας δραματικά το έργο του εκπαιδευτικού.
Ενα νέο και αειφόρο σχολείο δεν μπορεί να οικοδομηθεί με περικοπές μισθών, με ελαστικές σχέσεις εργασίας, με υποβάθμιση θεσμών, όπως αυτόν της Π.Δ.Σ., με προσανατολισμό κυρίως τεχνοκρατικό που θα αποβεί σε βάρος της ανθρωπιστικής παιδείας και κυρίως με προβοκατόρικες τακτικές που στοχεύουν στην εδραίωση της παιδοκολακείας απ’ τη μια και στην καλλιέργεια ενός ισοπεδωτικού κλίματος δυσπιστίας στο πρόσωπο του εκπαιδευτικού απ’ την άλλη. Τέτοιες μέθοδοι μπορεί να συμφέρουν τους εκάστοτε πολιτικούς , αλλά σίγουρα δε συμφέρουν μαθητές και εκπαιδευτικούς. Το καινούργιο σχολείο πρέπει να θεμελιωθεί πάνω στην αμοιβαία συνεργασία των άμεσα εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία, γιατί αυτοί γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις παθολογίες του συστήματος, οι οποίες σίγουρα δεν πρόκειται να λυθούν με τη χρήση των διαδραστικών πινάκων.
Εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο. Οι επιθετικοί προσδιορισμοί είναι περιττοί.
Πηγή: Χανιώτικα Νέα (ΜΑΡΙΑ ΚΡΕΤΣΗ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου