Θεά Μέλισσα

Η Μέλισσα, στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ήταν κόρη του βασιλιά της Κρήτης Μελισσέα και αδερφή της Αμάλθειας. Κατά τον Απολλόδωρο, οι δυο αδελφές μαζί με τους Κουρήτες, ήταν οι τροφοί του νεογέννητου Δία, αντικαθιστούν, δηλ., τις νύμφες Αδράστεια και Ίδη. Οι δυο αδελφές τον τάιζαν γάλα και μέλη (Ζευς Μελισσαίος) και ο θεός ως ένδειξη ευγνωμοσύνης χάρισε στη Μέλισσα το ωραίο χρυσαφί χρώμα της. Η Μέλισσα δίδαξε, σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, στους ανθρώπους τη μελισσοκομία.
Η θεά Μέλισσα αποτελεί, κατά τους μελετητές, μια εκδοχή της Ποτνίας Θηρών, δηλαδή, της «θεάς των Θηρέων», πανάρχαιας γυναικείας θεότητας, μακρινής ηχούς της χιττιτικής θεάς Κουμπάμπα που ταυτίστηκε αργότερα με την Άρτεμη, θεά της άγριας φύσης και του κυνηγιού. Στην Έφεσο διοργανώνονταν προς τιμήν της εορτές οργιαστικού χαρακτήρα, που διαρκούσαν έναν ολόκληρο μήνα. Οι ιερείς της Εφεσίας Αρτέμιδος ονομάζονταν Μέλισσες ή Μεγάβυζοι, ενώ ο αρχιερέας του ναού λεγόταν Εσσήν, δηλαδή, βασιλιάς των μελισσών.