Λιγοστοί οι Έλληνες μαθητές στην Αλβανία

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων, σε δύο δεκαετίες η μείωσή τους ξεπερνά το 80%

Δραματικά έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια οι μαθητές της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Υπολογίζεται ότι μέσα σε περίπου δύο δεκαετίες η μείωσή τους ξεπερνάει το 80%. Ταυτόχρονα, ελάχιστοι Ελληνες σπουδάζουν στα πανεπιστήμια της Αλβανίας, όταν ο αριθμός τους στα τέλη της δεκαετίας του '80 ήταν μάλλον υψηλότερος από τον μέσο αλβανικό. Σαφή εικόνα της εκπαίδευσης της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία δίνει η έρευνα με θέμα «Ελληνική μειονότητα της Αλβανίας: Εκπαίδευση και δημογραφική κινητικότητα στην Αλβανία και την Ελλάδα», βασικά σημεία της οποίας παρουσιάζει σήμερα η «Κ».
Σύμφωνα με την έρευνα, που χρηματοδοτήθηκε από το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και υλοποιήθηκε από το Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων με υπεύθυνο τον ειδικό επιστήμονα, ιστορικό, Συνήγορο του Πολίτη κ. Λ. Μπαλτσιώτη, κύριο χαρακτηριστικό των μαθητών και των σχολείων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία είναι η συρρίκνωση. Bασικός λόγος, το κύμα φυγής πολλών Ελλήνων μειονοτικών στην Ελλάδα.
Ενδεικτικά, η φθίνουσα πορεία του αριθμού των μαθητών από το 1992 μέχρι το σχολικό έτος 2008 - 2009 είναι πάνω από 80%. Ωστόσο, τη διετία 2008 - 2010 υπήρξε αύξηση κατά περίπου 10% σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Προξενείου Αργυροκάστρου, ο μαθητικός πληθυσμός το έτος 2009 - 2010 (στα μειονοτικά 9τάξια και λύκεια) στις περιφέρειες Αργυροκάστρου, Αγ. Σαράντα και Δέλβινου προσέγγιζε τους 900. Αντίστοιχα, οι εκπαιδευτικοί ήταν περίπου 140.

«Η συρρίκνωση του αριθμού των μαθητών απασχολεί πρωτίστως τη μειονότητα», παρατηρεί, αναπτύσσοντας το ζήτημα της εκπαίδευσης της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, ο επίκουρος καθηγητής του Παν. Μακεδονίας κ. Κ. Τσιτσελίκης, ο οποίος -υπό τον κ. Μπαλτσιώτη- συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα μαζί με τους Γρ. Τσιούκα, Μίλτο Παύλου, Β. Κουτσούκο, Δ. Χριστόπουλο και Η. Σκουλίδα. Και ο κ. Τσιτσελίκης συνεχίζει: «Ωστόσο, μία από τις εύλογες λύσεις διατήρησης των ελάχιστων προδιαγραφών ποιότητας της εκπαίδευσης, όπως η δυνατότητα συνένωσης των σχολείων με πολύ λίγους μαθητές, προσκρούει στη στάση των φορέων της μειονότητας και κυρίως της Ομόνοιας, η οποία στηρίζει την με οποιοδήποτε κόστος διατήρηση των σχολείων ακόμη και με ένα μαθητή.
Η συνένωση γειτονικών σχολείων με σκοπό τη συγκέντρωση των απαιτούμενων από τον νόμο 20 μαθητών αποκλείεται, ως λύση που θα πλήξει τη μειονότητα. Στην πραγματικότητα, ενδεχομένως άλλα συμφέροντα εξυπηρετούνται: η διατήρηση θέσης δασκάλου σε μειονοτικό σχολείο, η οποία εξασφαλίζει παροχές σε διάφορους φορείς και κυρίως η διατήρηση ερεισμάτων για την άσκηση παρεμβατικής και διεκδικητικής πολιτικής στο όνομα της μειονότητας. Το ενδιαφέρον είναι ότι και η αλβανική κυβέρνηση, κατά τον έλεγχο των πρόσφατων διεθνών της δεσμεύσεων, καρπώνεται τη διατήρηση των μειονοτικών σχολείων ακόμη και με ένα μαθητή, κατά παρέκκλιση του νόμου, μεγιστοποιώντας τους ποσοτικούς δείκτες ορθής εφαρμογής του δικαιώματος στην εκπαίδευση».
Ημιμάθεια
Η κατάσταση αυτή λειτουργεί εις βάρος της ποιότητας των μαθημάτων που διδάσκονται, των βιβλίων, των εκπαιδευτικών και των υποδομών. Οπως λέει η έρευνα, «η ημιμάθεια της αλβανικής και της ελληνικής γλώσσας πλήττει το μέλλον των Ελλήνων μαθητών, καθώς σε συνδυασμό με την έλλειψη επαγγελματικής εκπαίδευσης (εκτός από ιερωμένους και δασκάλους) για τη μειονότητα ελαχιστοποιούν τις δυνατότητες των μαθητών για επαγγελματική κατοχύρωση. Η επιθετική στάση απέναντι στην αλβανική γλώσσα καθιστά τους μειονοτικούς μαθητές κακούς χειριστές της και μειώνει τις δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης». Η έρευνα καταλήγει λέγοντας ότι η ευημερία της μειονοτικής εκπαίδευσης είναι άμεσα συνυφασμένη με την ένταξη της μειονότητας στην αλβανική κοινωνία, την ανάπτυξη των ελληνοαλβανικών διμερών σχέσεων και την εναρμόνιση της Αλβανίας προς τις ευρωπαϊκές πολιτικές και θεσμικές σταθερές.
Πηγή: Καθημερινή (Αποστόλου Λακασα)