Προσωπείο Αχελώου (Μουσείο Περγάμου – Βερολίνο)

(ύψος: 32 εκ. / 470 π.Χ. / μάρμαρο)

Το προσωπείο του ποτάμιου θεού Αχελώου (ή κατ΄ άλλους του

ποτάμιου θεού του Μαραθώνα Χάραδρου) βρέθηκε στον Μαραθώνα

και ανήκει στην Συλλογή των Ελληνικών Αρχαιοτήτων του

Βερολίνου από το 1848.

Στο προσωπείο αναγνωρίζονται όλα τα χαρακτηριστικά της

πρώτης φάσης της κλασικής τέχνης. Το αρχαϊκό μειδίαμα έχει

παραχωρήσει τη θέση σε απλούστερες γραμμές που προσδίδουν στην

έκφραση της μορφής ιδιαίτερη σοβαρότητα. Το μεγαλύτερο μέρος

του προσώπου καλύπτεται από γένια και μακρύ μουστάκι. Τα μάτια

στεφανώνονται από βαριά βλέφαρα. Οι οπές στο μέτωπο δέχονταν

ένθετα αφτιά και κέρατα από μέταλλο.

Τα περισσότερα προσωπεία αυτού του τύπου εικονίζουν το θεό

Διόνυσο και μπορούν αν βρουν αντίστοιχα σε παραστάσεις αγγείων

που απεικονίζουν το προσωπείο του θεού να κρέμεται στον κορμό

ενός δέντρου για να δεχτεί τη λατρεία των πιστών. Με το Διόνυσο

και τις γονιμοποιές δυνάμεις της φύσης συνδέονταν και ο ποτάμιος

θεός Αχελώος. Οι άνθρωποι τον φαντάζονταν με σώμα ταύρου και

κέρατα στο κεφάλι ή φιδόμορφο που διαρκώς μεταμορφωνόταν,

όπως μεταμορφώνεται το ρυάκι σε χείμαρρο.