«Aids» σκοτώνει τις ελιές

Χιλιάδες παραγωγικά δέντρα, κυρίως σε Χαλκιδική και Μαγνησία αλλά και σε Πιερία, Καβάλα έχουν προσβληθεί από έναν μύκητα-δολοφόνο. Το βερτισίλιο αχρηστεύει και τον αγρό, αφού παραμένει στο χώμα έως και 13 χρόνια

Μύκητας - δολοφόνος απειλεί με αφανισμό τους ελαιώνες της Βόρειας Ελλάδας. Το βερτισίλιο (verticillium) ευθύνεται για την καταστροφή εκατοντάδων χιλιάδων παραγωγικών δέντρων, κυρίως στους νομούς Χαλκιδικής και Μαγνησίας, αλλά και σε Πιερία, Καβάλα και άλλες περιοχές. Εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνο προληπτικά, καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμα κάποιο φυτοφάρμακο που μπορεί να το εξοντώσει. Ελαιοπαραγωγοί έχουν βαφτίσει την ασθένεια που προκαλεί ο μύκητας ως «το Aids της ελιάς» λόγω του τρόπου δράσης του στο εσωτερικό του κορμού, που καταλήγει συνήθως στον αργό θάνατο του δέντρου.

Ο ιδιαίτερα επιθετικός μύκητας ζει στο έδαφος και προσβάλλει τις λεπτές ρίζες του ελαιόδεντρου, προκαλώντας την απόφραξη των αγγείων του ξύλου στον κορμό του.

Αρχικά μεταχρωματίζονται τα φύλλα και σταδιακά προκαλείται ξήρανση μεμονωμένων κλαδιών στα μεγάλης ηλικίας δέντρα (ημιπληγία) και πλήρης ξήρανση στα νεαρότερα (αποπληξία). Αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, είναι θέμα χρόνου η καταστροφή ολόκληρου του ελαιώνα, ενώ ακόμα χειρότερο είναι πως ουσιαστικά αχρηστεύει και τον αγρό, αφού παραμένει στο χώμα ως και 13 χρόνια και «χτυπάει» οποιοδήποτε άλλο δέντρο ή φυτό φυτευτεί.

Ολόκληροι ελαιώνες έχουν αφανιστεί στο ανατολικό και κεντρικό τμήμα της Χαλκιδικής, από όπου ξεκίνησε το πρόβλημα και επεκτάθηκε σε άλλους νομούς, ενώ στην Αγχίαλο, στο Βελεστίνο και σε άλλες περιοχές της Μαγνησίας υπολογίζεται πως έχουν πληγεί περισσότερα από 170.000 ελαιόδεντρα, που αντιστοιχούν στο 40% του συνολικού δυναμικού.

Σύμφωνα με τον φυτοπαθολόγο του ΕΘΙΑΓΕ Βόλου, δρ Ι. Ρούμπο, το πρόβλημα είναι «εισαγόμενο» από τη Χαλκιδική και εμφανίστηκε μετά τη μαζική φύτευση στη Μαγνησία ελαιόδεντρων της ποικιλίας Χαλκιδικής.

«Οφείλεται αφενός στη διάδοση της ποικιλίας, η οποία είναι ευάλωτη στη βερτισιλίωση, και αφετέρου στην απουσία ελέγχων στα φυτώρια, από όπου μεταφέρθηκαν μολυσμένα δενδρύλλια», είπε στο «Εθνος».

Στη Χαλκιδική, που αριθμεί 6.100.000 ελαιόδεντρα, έγιναν επί διετία πειραματικές εφαρμογές διάφορων τρόπων αντιμετώπισης με ευθύνη του ΕΘΙΑΓΕ, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. «Το 90% της αντιμετώπισης της βερτισιλίωσης αφορά την πρόληψη. Εχουμε αναπτύξει κάποια προγράμματα καταστολής, τα οποία θα ανακοινωθούν σύντομα σε ημερίδα στη Χαλκιδική», είπε στο «Εθνος» ο εντομολόγος, επικεφαλής της σχετικής ερευνητικής ομάδας, Ζ. Ζαρταλούδης.

Γεωπόνοι 
Οδηγίες για λήψη προληπτικών μέτρων

Με ευθύνη των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, γεωπόνοι έχουν δώσει συγκεκριμένες οδηγίες για τον περιορισμό διάδοσης της ασθένειας. Μεταξύ αυτών, η κοπή και καύση των προσβεβλημένων κλαδιών με τα πρώτα συμπτώματα, η αποφυγή συγκαλλιέργειας ή γειτνίασης με ευπαθή στον μύκητα φυτά όπως βαμβάκι, τομάτα κ.ά., η άρδευση με σταγόνες και η αποφυγή οργωμάτων σε προσβεβλημένα εδάφη.

Αποτελεσματικό προληπτικό μέτρο είναι η ηλιοαπολύμανση, με το άπλωμα στο έδαφος πλαστικών διαφανών φύλλων το καλοκαίρι, που αυξάνουν τη θερμοκρασία του εδάφους και νεκρώνουν τμήμα του μολύσματος του μύκητα.

Πηγή:  Έθνος (Βασίλης Ιγνατιάδης)