9/6/10

Ηταν στραβό το κλίμα το έφαγε και... η ύφεση

Εξι μήνες μετά την παταγώδη αποτυχία της Κοπεγχάγης, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η οικονομική κρίση είναι αυτή που βάζει «φρένο» στις δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος


H οικονομική κρίση είναι αυτή που βάζει «φρένο» στις δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως πολύ απτά απέδειξε η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών στο Οσλο για τη διάσωση των δασών, όπου οι οικονομικές προσφορές δεν ξεπέρασαν τα 4 δισ. δολάρια - δηλαδή μόλις 500 εκατ. περισσότερα από ό,τι ήταν στην Κοπεγχάγη.
Παραδόξως, στην οικονομική κρίση οφείλεται και η περικοπή του προβλεπόμενου κόστους προκειμένου η Ευρωπαϊκή Ενωση να μειώσει τις εκπομπές ρύπων της κατά 20%. Συγκεκριμένα, οι εκπομπές ρύπων «έπεσαν» κατά 11,9% εντός του 2009, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας, με αποτέλεσμα η επίτευξη του στόχου του 20% να στοιχίζει 48 δισ. ευρώ ετησίως αντί για 70 δισ. που είχε εκτιμηθεί στο τέλος του 2008.

Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη δυσάρεστη συγκυρία και να προχωρήσει μονομερώς στον στόχο του 30% -τον οποίο είχε θέσει με την προϋπόθεση ότι θα ακολουθήσουν η Κίνα και οι ΗΠΑ- εμφανιζόμενη ως ηγέτης στον τομέα της περιβαλλοντικής συνείδησης.
Το ετήσιος κόστος για αυτή την προσπάθεια, με τα σημαντικά ηθικά κέρδη, δεν θα ξεπερνούσε σύμφωνα με υπολογισμούς το 0,2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Επιπλέον, ποιούμενη την ανάγκη φιλοτιμία, η ΕΕ βρίσκεται μπροστά στην επιλογή να επενδύσει πολύ περισσότερο στις πράσινες τεχνολογίες, με διπλό κέρδος, δηλαδή την ανάκαμψη της οικονομίας της και ταυτόχρονα τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Ωστόσο η Ευρώπη έχει παραδώσει τα ηνία των πρωτοβουλιών στη σύμπραξη των? πρωτοεμφανιζόμενων «υπερδυνάμεων» Ινδίας και Κίνας.
Ιστορική ευκαιρία
Με την οικονομία και πάλι σε πρώτο πλάνο, Δελχί και Πεκίνο αποφάσισαν ότι το «πνεύμα της Κοπεγχάγης» ήταν κάτι πολύ πιο απτό από τη δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και την ενίσχυση των φτωχών χωρών στο πλαίσιο της προστασίας του περιβάλλοντος.
Ηταν μια ιστορική ευκαιρία για τις δύο χώρες να ξεκινήσουν μια συνεργασία στον τομέα της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής και να δημιουργήσουν ένα κοινό μέτωπο εναντίον της Δύσης.
Το συμπέρασμα που βγήκε από την Κοπεγχάγη για ΗΠΑ και ΕΕ ήταν ότι η Κίνα «μπλόκαρε» την πρόοδο των συνομιλιών και ίσως ότι η Ουάσιγκτον δεν έβαλε αρκετό νερό στο κρασί της.
Στις δύο ασιατικές πρωτεύουσες, όμως, η εξήγηση είναι πολύ διαφορετική. Οπως αποκάλυψε πριν από λίγες μέρες στο πρώτο ταξίδι του στο Πεκίνο ο Ινδός υπουργός Περιβάλλοντος, η Ινδία «ένιωσε» ότι η Δύση έστηνε παγίδα στην Κίνα και έσπευσε να τη συνδράμει. Οι δύο χώρες ερμηνεύουν την επιμονή των Δυτικών για συγκεκριμένους όρους και δεσμεύσεις ως μια προσπάθεια να «στραγγαλίσουν» τις αναδυόμενες οικονομίες θέτοντας ζήτημα κυρώσεων και φορολογίας αν υπερβούν τα όρια εκπομπών ρύπων.
Ινδία και Κίνα, όμως, αποφάσισαν ότι η οικονομική πραγματικότητα σήμερα είναι πολύ διαφορετική και ότι οι «παλαιές» δυνάμεις δεν μπορούν πλέον να επιβάλλουν όρους που θα θέσουν σε ασφυκτικά πλαίσια την καλπάζουσα ανάπτυξη του λεγόμενου «τρίτου πόλου».
Ετσι, παρότι οι δύο χώρες παίζουν σε διαφορετικές οικονομικές κατηγορίες, πραγματοποιούν τακτικά συναντήσεις και θέτουν από κοινού περιβαλλοντικούς στόχους. Για παράδειγμα, η Ινδία υλοποιεί ένα τεράστιο πρόγραμμα ηλιακής ενέργειας, ενώ η Κίνα πρωτοστατεί στην αιολική ενέργεια.
Οι δύο γείτονες αναμένεται να υπογράψουν αρκετές συμφωνίες για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να δημιουργήσουν ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των εκπομπών ρύπων. Οπως προέκυψε και από τη συνάντηση Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων για το κλίμα την περασμένη εβδομάδα, το Πεκίνο δεν σκοπεύει να αποδεχτεί χρονικά όρια και δεν προβλέπει σύγκλιση απόψεων μέχρι το 2011.
Οπότε, εάν ΕΕ και ΗΠΑ δεν λάβουν χειροπιαστά μέτρα, οι δύο ανερχόμενες οικονομίες θα είναι αυτές που θα υπαγορεύσουν τους όρους και στην επόμενη σύνοδο για το κλίμα που θα διεξαχθεί τον Δεκέμβριο στο Κανκούν. Και προφανώς αυτή τη φορά δεν θα το κάνουν σιωπηρά, αλλά πολύ πιο επιθετικά και με οργανωμένες κινήσεις.
ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ Οι 4 άξονες της αποτυχίας
§                          Η συμφωνία απέτυχε θεαματικά επειδή δεν έθεσε κανέναν δεσμευτικό όρο.
§                          Δεν υπάρχει κανένας αριθμητικός στόχος για τις εκπομπές ρύπων.
§                          Οι ανεπτυγμένες χώρες όφειλαν να δεσμευτούν για τις μειώσεις εκπομπών αερίων και οι αναπτυσσόμενες να παρουσιάσουν την περιβαλλοντική πολιτική τους μέχρι τις 31/1/10, κάτι που δεν συνέβη. Συμφωνήθηκε η χορήγηση 30 δισ. δολ. σε φτωχότερες χώρες μέχρι το 2012 και 100 δισ. μέχρι το 2020 για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών. Εάν οι αναπτυσσόμενες χώρες υιοθετήσουν προγράμματα για τη μείωση των εκπομπών αερίων, με διεθνή χρηματοδότηση, θα υπάρξει διεθνής επίβλεψη της ολοκλήρωσής τους.
§                          Η εφαρμογή της συνθήκης και οι στόχοι θα επανεξεταστούν το 2015.
Πηγή: Έθνος (Μ. Αδαμίδου, Χρ. Κατσαρός) 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου