Φως στη στοιχειωμένη αλληλεπίδραση του 1935

Ο Αϊνστάιν τη χαρακτήρισε «στοιχειωμένη αλληλεπίδραση» και η αλήθεια είναι ότι στο μυστηριώδες Σύμπαν του μικρόκοσμου, η λεγόμενη «κβαντική διεμπλοκή» αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο των μυστηρίων. Η ιστορία της άρχισε το 1935, όταν ο Αϊνστάιν, ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, στις ΗΠΑ, πρότεινε ένα νοητικό πείραμα, το λεγόμενο EPR (από τα αρχικά του διάσημου Γερμανού θεωρητικού και των συνεργατών του, Ποντόλσκι και Ρόουζεν) για να στηρίξει την άποψή του, κατά την οποία η Κβαντική Φυσική ήταν ελλιπής και οδηγούσε σε απίθανα συμπεράσματα.

Αυτό που εν ολίγοις μας είπαν ο Αϊνστάιν και οι συνεργάτες του ήταν το εξής: Ας υποθέσουμε ότι από κάποια πηγή εκπέμπονται προς διαφορετικές κατευθύνσεις δύο σωματίδια που μέχρι εκείνη τη στιγμή αλληλεπιδρούσαν - π.χ. δύο ηλεκτρόνια ή δύο φωτόνια. Αν μετά από κάποιο χρόνο αλλάξουμε την κατάσταση του ενός σωματιδίου, αυτομάτως θα αλλάξει με απολύτως καθορισμένο τρόπο η κατάσταση και του άλλου, ακόμη κι αν βρίσκεται μίλια μακριά, λες και υπάρχει κάποιου είδους μυστική και ακαριαία «συνεννόηση» μεταξύ τους!

Αργότερα, ένας Ιρλανδός μαθηματικός, ο Τζον Μπελ, πρότεινε έναν τρόπο να ελεγχθεί πειραματικά αυτή η ιδέα, η οποία, όσο τρελή κι αν ακουγόταν, αποτελούσε αναπόφευκτο επακόλουθο της Κβαντικής Θεωρίας.
Πράγματι, το 1982 ο Γάλλος φυσικός Αλέν Ασπέκτ εκτέλεσε οπτικό πείραμα που επιβεβαίωσε πανηγυρικά το παράδοξο φαινόμενο EPR και μαζί του την Κβαντική Θεωρία, μεγεθύνοντας ταυτόχρονα τα ερωτήματα για τα επιστημολογικά της θεμέλια. Πριν από λίγους μήνες, ομάδα Γάλλων, Γερμανών και Ισπανών επιστημόνων επιβεβαίωσε για πρώτη φορά την κβαντική διεμπλοκή και στο επίπεδο ηλεκτρονικών κυκλωμάτων με ημιαγωγούς, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία κβαντικών υπολογιστών.

Πηγή: Καθημερινή