Οι «αργές πόλεις» αυξάνονται γρήγορα

Το δίκτυο cittaslow επεκτείνεται στον παγκό σμιο χάρτη, λανσάροντας την επιβράδυνση των καθημερινών ρυθμών ως κανόνα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής

Μια αστική επανάσταση με σήμα το σαλιγκάρι. Αυτό είναι το κίνημα των «αργών πόλεων» ή όπως είναι διεθνώς γνωστό cittaslow. Ξεκίνησε το 1999 στην Ιταλία με όραμα τη δημιουργία κοινοτήτων με ποιότητα ζωής, σεβασμό προς το περιβάλλον και αργούς ρυθμούς. Σήμερα το δίκτυο cittaslow (www.cittaslow.net) περιλαμβάνει 135 πιστοποιημένες πόλεις σε 20 χώρες: Ιταλία (όπου βρίσκεται και η έδρα), Ισπανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Βέλγιο, Βρετανία, Γερμανία, ΗΠΑ, Αυστραλία κ.ά. (δυστυχώς η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στα μέλη).

Για να γίνει δεκτή και να λάβει τη σχετική πιστοποίηση μια πόλη πρέπει να έχει λιγότερους από 50.000 κατοίκους και να πληροί προϋποθέσεις όπως π.χ. η υιοθέτηση ενός υγιέστερου τρόπου ζωής, η διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος, η προώθηση των τοπικών προϊόντων, η αντίσταση στους φρενήρεις ρυθμούς των χαοτικών αστικών κέντρων.

Ο στόχος.
Το cittaslow δεν είναι παρά ένα κομμάτι του λεγόμενου «αργού κινήματος» που αντιδρά στο γρήγορο, το μαζικό και το απρόσωπο, επιχειρώντας να βελτιώσει ακόμη και τον τρόπο που τρεφόμαστε, με πρωτοβουλίες όπως το «αργό φαγητό» (slow food) δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για μια ζωή με λιγότερο άγχος.

«Στόχος μας είναι να χτίσουμε πόλεις όπου οι άνθρωποι θα ζουν πιο ευτυχισμένοι. Τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν τεράστια λάθη στην ανάπτυξη, με αποτέλεσμα την ξέφρενη κατανάλωση φυσικού πλούτου.

Μέσω της? βραδύτητας ξαναδίνουμε προτεραιότητα στον άνθρωπο, μειώνουμε την κατανάλωση και σταματάμε τη σπατάλη», λέει στη «Le Monde» ο Πιερ Τζόρτζιο Ολιβέτι, διευθυντής του διεθνούς δικτύου «cittaslow», εξηγώντας ότι το κίνημα δεν είναι αντίθετο στην ανάπτυξη, αρκεί αυτή να γίνεται με σεβασμό στη φύση.

Γι’ αυτό και με τη βοήθεια επιστημονικής επιτροπής προωθεί πρωτοβουλίες που αφορούν την ενέργεια, τον τουρισμό και τα εκπαιδευτικά προγράμματα στις κοινότητες, ενθαρρύνοντας παράλληλα την καλλιέργεια και εμπορία προϊόντων σε τοπικό επίπεδο.

Φίλοι και εχθροί Επαινοι και... δολοφονίες μελών

Οι «αργές πόλεις» δεν είναι διαφορετικές μόνο στη θεωρία. Ενδεικτική είναι μεγάλη έρευνα που δημοσιοποιήθηκε φέτος στις ΗΠΑ και σύμφωνα με την οποία οι κάτοικοι της Σόνομα στην Καλιφόρνια -της πρώτης cittaslow επί αμερικανικού εδάφους- είναι οι πιο υγιείς και οι πιο ευτυχείς στην πολιτεία. Ακόμη όμως και ένα εμπνευσμένο κίνημα όπως αυτό των «αργών πόλεων» φαίνεται ότι έχει εχθρούς. Τραγικό παράδειγμα, ο 57χρονος Αντζελο Βασάλο, ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος του δικτύου cittaslow και δήμαρχος της «αργής» ιταλικής πόλης Πολίκα. Ο Βασάλο, πολέμιος πρακτικών όπως οι παράνομες οικοδομές, δολοφονήθηκε τον περασμένο μήνα. Βασικός ύποπτος -αν και δεν έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες- η μαφία της Καμπανίας, Καμόρα.

Ερχεται το 2050 «Αστικό τσουνάμι» στις μεγαλουπόλεις

Το όραμα των «αργών πόλεων» έχει έναν τρομακτικό αντίπαλο: τις πόλεις-μεγαθήρια που θα κατακλύσουν τον πλανήτη τις επόμενες δεκαετίες. Το 1950 υπήρχαν μόνο δύο μητροπόλεις με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων. Το 2050 προβλέπεται ότι θα υπάρχουν 27 μητροπόλεις, ο πληθυσμός των οποίων θα ξεπερνά τα 20 εκατ.

Πρώτη ανάμεσά τους το Τόκιο, που εκτιμάται ότι θα κατοικούν 36 εκατ. άνθρωποι. Οι επιπτώσεις τόσο στον τρόπο ζωής όσο και στην υγεία των κατοίκων θα είναι δραματικές. Ο Τσέζαρε ντε Σέτα, συγγραφέας και ειδικός σε θέματα σύγχρονης αρχιτεκτονικής, πιστεύει ότι πολύ δύσκολα θα αναχαιτιστεί αυτό το «αστικό τσουνάμι».

«Η ζωή εξακολουθεί να μοιάζει πιο εύκολη στις πόλεις. Παρότι οι συνθήκες είναι συχνά εφιαλτικές, τα μεγάλα αστικά κέντρα δεν θα σταματήσουν να αποτελούν μαγνήτες για όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια», λέει στη «Repubblica», προτείνοντας τη δημιουργία συστημάτων ικανών να υποδεχθούν μεγάλους αριθμούς κατοίκων, με τη σχεδίαση π.χ. ενός δικτύου πόλεων-δορυφόρων, όπως έκαναν οι Βρετανοί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, προκειμένου να μη γίνει το Λονδίνο ένα τερατώδες αστικό κέντρο.

Πηγή: Έθνος (Δήμητρα Ραγιά)