Ανοιχτά παραμένουν τα μέτωπα της Παιδείας

«Οι εργασιακές σχέσεις στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει». Μια διαπίστωση που επαναλαμβάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, ενώ φέτος αποτέλεσε τη μόνιμη επωδό όλων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας που έζησαν τη δραστική μείωση των διορισμών, τις ανελαστικές μορφές απασχόλησης, την εργασία χωρίς πληρωμή, την αδιοριστία.

Ξαφνικά (;) ορισμένοι εξ αυτών αποφάσισαν να το πουν αλλιώς. Χωρίς να σταματήσουν τις παραδοσιακές μορφές διαμαρτυρίας, άρχισαν μια παράλληλη δράση η οποία αποδείχτηκε εντυπωσιακά ηχηρή. Οι περισσότερες από τις λεγόμενες «παρεμβάσεις» τους έγιναν είδηση. «Αδιόριστοι κατέλαβαν το στούντιο της ΝΕΤ», «αδιόριστοι εισέβαλαν στο υπουργείο Παιδείας», ύψωσαν πανό σε εκδήλωση, ματαίωσαν συνέδριο, ακολούθησαν κατά πόδας την υπουργό σε όλη την Ελλάδα κ.ο.κ.
Βέβαια, δεν πρόκειται για μια ομάδα εκπαιδευτικών με ειδικά προβλήματα, αλλά για ένα ευρύ κοινό μέτωπο καθηγητών και δασκάλων που δικαιούνται αλλά δεν έχουν ή έχασαν τη θέση τους στο σχολείο. Ητοι, διοριστέοι-αδιόριστοι, ωρομίσθιοι, αναπληρωτές, καθηγητές ξένων γλωσσών κ.ά.

Ετοιμάζουν εκστρατεία
Ηδη έχουν περάσει στην επόμενη φάση της δράσης τους. Σε συντονισμό με τις εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες ετοιμάζουν εκστρατεία ενημέρωσης για την επόμενη και χειρότερη από ποτέ σχολική χρονιά. Θέματα προς ανάδειξη, όχι μόνον οι όροι της εργασίας τους, αλλά το τοπίο της εκπαίδευσης που κινδυνεύει να ανατραπεί πλήρως και εις βάρος των μαθητών και των οικογενειών τους. Η δεύτερη αναθεώρηση του Μνημονίου, τον Δεκέμβριο, δεν άφησε κανένα περιθώριο δυσπιστίας.
* Συγχωνεύσεις και κλείσιμο τμημάτων - σχολείων που προβλέπεται να φτάσουν σε απροσδόκητα μεγάλο βαθμό (πάνω από 20% του συνολικού αριθμού). Ηδη υπάρχουν σχολεία σε μεγάλες πόλεις, ακόμα και μέσα στην Αθήνα, που ξέρουν ότι την επόμενη χρονιά δεν θα λειτουργήσουν. Στις άμεσες συνέπειες, η οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών για τις μετακινήσεις αλλά και η αύξηση της μαθητικής διαρροής, κυρίως στις απομακρυσμένες περιοχές.
* Περαιτέρω μείωση των σχολικών δαπανών, που ενδέχεται να αποτελέσει ρεκόρ των τελευταίων δεκαετιών, και πέρασμα βασικών λειτουργιών (έκδοση βιβλίων, πληρωμές, επιμόρφωση) στο καθεστώς των ΕΣΠΑ. Δηλαδή, στην ομπρέλα των κοινοτικών προγραμμάτων που έχουν ημερομηνία λήξης (2013 το τρέχον), αυστηρές και ρητά καθορισμένες προϋποθέσεις απορρόφησης (βλ. καινοτομία), ενώ είναι γνωστό πως στο μέλλον η ροή αυτών των κονδυλίων σταδιακά θα μειώνεται, όσα πακέτα στήριξης κι αν ακολουθήσουν.
* Παύση διορισμών και κάλυψη των ελάχιστων αναγκών με ανελαστικά εργαζόμενους, δηλαδή αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου ή ωρομίσθιους, διακτινιζόμενους δε καθημερινώς σε ένα, δύο, τρία ή και περισσότερα σχολεία. Μόνη συνθήκη εργασίας αυτή του ΕΣΠΑ, δηλαδή των μη τακτικών πληρωμών και των λευκών ή λειψών συμβάσεων. Μόλις πρόσφατα και αφού προηγήθηκε ακόμη και επίσχεση εργασίας από τους εκπαιδευτικούς, πληρώθηκαν και υπέγραψαν συμβάσεις οι 5.800 αναπληρωτές των 800 πιλοτικών ολοήμερων.
Μιλούν στην «Ε» εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι των ευαίσθητων κατηγοριών που βρίσκονται στο επίκεντρο του φετινού αλαλούμ στα σχολεία ενώ κινδυνεύουν να εκτοπιστούν από το μνημονιακό σχολείο της επόμενης χρονιάς.

ΤΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ

25/2/10 - Υπουργείο Παιδείας, η πρώτη επίσημη εκδήλωση για το «Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων». Την ίδια ώρα, η πρώτη δυναμική μορφή διαμαρτυρίας των αδιόριστων. Βρίσκονταν ανάμεσα στο κοινό, σηκώθηκαν υψώνοντας όχι... το χέρι, αλλά τις γροθιές τους και άρχισαν να φωνάζουν δυνατά αιτήματα και συνθήματα. Εκκωφαντικά στο μικρό αμφιθέατρο επέβαλαν τη νέου τύπου, κλειστού χώρου, διαμαρτυρία. Η πολιτική ηγεσία όλη παραταγμένη, αμήχανη, δεν μπορούσε να φανταστεί τη συνέχεια.

13/3 - Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ), εκδήλωση του υπουργείου Παιδείας για την Αριστεία και την Καινοτομία. Αυτή τη φορά αδιόριστοι-διοριστέοι ανέβηκαν στο βήμα και ξεδίπλωσαν το μεγάλο πανό τους πίσω από τους επίσημους ομιλητές. Η εκδήλωση ακυρώθηκε, οι διαμαρτυρόμενοι κατήγγειλαν το φρουρό της υπουργού που παρενέβη και τους απώθησε.

20-25/4 - Κατασκήνωση στο Σύνταγμα. Δεκάδες εκπαιδευτικοί μίλησαν, θύμωσαν, προειδοποίησαν, έκαψαν τα πτυχία τους. Τις ίδιες ημέρες πραγματοποίησαν καταλήψεις σε διάφορες διευθύνσεις ανά την Ελλάδα.

2/5 - Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Συγκεντρώθηκαν απέξω, συνεπλάκησαν με ΜΑΤ, έπεσε ξύλο. Κατάφεραν να εισέλθουν στο κτίριο. Δεν πρόλαβαν το γύρισμα της εκπομπής στην οποία θα εμφανιζόταν η κ. Διαμαντοπούλου, κατάφεραν όμως να εισβάλουν στο στούντιο του δελτίου της ΝΕΤ. Εγινε διακοπή και αρκετά αργότερα μεταδόθηκε η δήλωσή τους. Είχαν πετύχει την πρώτη πανελλαδικής εμβέλειας διαμαρτυρία τους. Τους έμαθαν πλέον οι πολλοί.

27/5 - Ξενοδοχείο Caravel. Συνέδριο στο οποίο θα μιλούσε η υπουργός. Δεν παρουσιάστηκε. Την περίμεναν συγκεντρωμένοι επί ώρες.

31/5 - Βόλος. Επίσκεψη της υπουργού σε πράσινο σχολείο. Οι ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις απαγόρευσαν την είσοδο στους συγκεντρωμένους. Ακολούθησαν πολλές διαμαρτυρίες σε διάφορες ανά την Ελλάδα εκδηλώσεις με παρούσα την υπουργό. Πλέον την ακολουθούσαν παντού.

26/8 - Υπουργείο Παιδείας, Μαρούσι. Συγκέντρωση διαμαρτυρίας, επεισόδια με ΜΑΤ και εν τέλει συνάντηση με την υφυπουργό Εύη Χριστοφιλοπούλου. Δεν απέδωσε.

11/9 - Θεσσαλονίκη, ΔΕΘ. Κατάληψη του περίπτερου του υπουργείου Οικονομικών για περίπου μία ώρα. Το υπουργείο Παιδείας δεν συμμετείχε στην έκθεση.

17/9 - Συνάντηση με την Αννα Διαμαντοπούλου. Επιτέλους τα είπαν, δεν τα βρήκαν. Δύσκολη χρονιά τούς είπε η υπουργός, διαβεβαιώνοντάς τους ωστόσο για την απορρόφηση των διοριστέων όλων των κατηγοριών τη χρονιά 2011-2012 (πλην των 30μηνιτών, που θα πάνε για 2015). Επανέλαβε δε, τις προθέσεις της για διεξαγωγή ΑΣΕΠ μέσα στο 2012. Ολα αυτά πριν ενσκήψει η τελευταία επικαιροποίηση του Μνημονίου. Τώρα τα λένε μεταξύ τους σαν ανέκδοτα.

16/12 - Αρχίζει η επίσχεση εργασίας αναπληρωτών, διεκδικώντας καλύτερες από τις «λευκές συμβάσεις» που καλούνται να υπογράψουν για τα 800 πιλοτικά ολοήμερα.

21/12 - Αλεξανδρούπολη. Παρουσίαση βιβλίου παρουσία της υπουργού. Παρόντες όλοι, διοριστέοι-αδιόριστοι. Αυτή τη φορά με μεγάλη παρέα. Φοιτητές, εκπρόσωποι νεολαιών κ.ά.

7/1/2011 - Υπουργείο Παιδείας, Μαρούσι. Συγκέντρωση έξω από το κτήριο, εισβολή με παραβίαση της κεντρικής εισόδου και απαίτηση για συνάντηση με ηγεσία. Εγινε ύστερα από αρκετές ώρες. «Δεν ευσταθούν όσα λέγονται για ελαστικές εργασιακές σχέσεις» είπε η υφυπουργός κ. Χριστοφιλοπούλου, αλλά και οι προσλήψεις που θα γίνουν θα είναι «οι αναγκαίες». Καινούριο; Οχι.

Βένια Κολοτούρου, (διορισμένη) καθηγήτρια θεατρικής αγωγής, σε επτά σχολεία του Βόλου!

Μας αναγκάζουν σε παρατυπίες

«Η δική μου η περίπτωση είναι μια από τις χιλιάδες περιπτώσεις συναδέλφων οι οποίοι καλούνται να συναινέσουν σε διαφόρων ειδών παρατυπίες ώστε να καλύψουν τα κενά σχεδιασμού από την ηγεσία του υπουργείου.

Στο πλαίσιο των περικοπών μού ζητήθηκε παράλληλα με τα διδακτικά καθήκοντά μου ν' ασκήσω και διοικητικά, για τα οποία δεν έχω ούτε γνώση ούτε εμπειρία. Ζήτησα να απαλλαγώ και να διατεθώ στην Α/θμια ώστε να συμπληρώσω το ωράριο.

Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό ήταν η καταστρατήγηση του νόμου περί διάθεσης μέχρι και σε τρία σχολεία. Αναγκάστηκα να συναινέσω στη... διάθεσή μου σε επτά σχολεία της Περιφέρειας Α' Μαγνησίας. Πέντε ολοήμερα Δημοτικά και δύο Λύκεια. Ευτυχώς είναι όλα μέσα στην πόλη του Βόλου!

Τα περιστατικά που δείχνουν το αλαλούμ είναι πολλά. Μια συνάδελφό μου λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, χωρίς να έχει ζητήσει απόσπαση, την έστειλαν ξαφνικά από τον Βόλο στα Τρίκαλα. Για να μη μιλήσουμε για τους απλήρωτους αναπληρωτές που κλήθηκαν να στηρίξουν το μεγαλεπήβολο σχέδιο των 800 πιλοτικών ολοήμερων. Σε ό,τι αφορά την ειδικότητά μου, αν άνοιγαν οι οργανικές θέσεις, οι απόφοιτοι των αντίστοιχων σχολών δεν θα έφταναν για να καλύψουν τις ανάγκες. Αυτή τη στιγμή οι μόνιμοι θεατρολόγοι είμαστε λιγότεροι από 60».

Στάθης Κατσούλας, μέλος του Συντονιστικού Ωρομισθίων Εκπαιδευτικών, καθηγητής Πληροφορικής απασχολούμενος σε δύο σχολεία της Αθήνας

Αγκάθι, οι συγχωνεύσεις στα σχολεία

«Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν αλλάξει οι σχέσεις εργασίας στην εκπαίδευση και προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τα προβλήματα που συνεπάγονται.

Πριν απ'όλα, όμως, αναπληρωτές και ωρομίσθιοι έπρεπε να οργανωθούμε σε κοινό μέτωπο.

Αλλωστε, στον κλάδο μας υπάρχουν αντικειμενικοί όροι. Είμαστε ελαστικά εργαζόμενοι και αδιόριστοι. Οι δράσεις μας συνδέονται με αποφάσεις (σωματείων) που στηρίζονται σε αντικειμενικές ανάγκες και γι' αυτό υπάρχει τέτοια μαζικότητα και δυναμισμός.

Ηδη πετύχαμε κάποιες λύσεις. Οι 5.800 αναπληρωτές ΕΣΠΑ, που προσελήφθησαν στα 800 πιλοτικά ολοήμερα, κλήθηκαν να υπογράψουν λευκές συμβάσεις εργασίας. Υστερα από σκληρό αγώνα καταφέραμε αυτές να μετατραπούν σε πλήρεις με όλα τα εργασιακά δικαιώματα, ενώ χρειάστηκε να κάνουμε επίσχεση εργασίας για να πληρωθούν τα δεδουλευμένα από το Σεπτέμβριο. Βέβαια, αν αρχίσουν πάλι οι καθυστερήσεις τότε από την 1η Φεβρουαρίου θα ξαναγίνει επίσχεση.

Οι επόμενες δράσεις μας συνδέονται με τις συγχωνεύσεις τμημάτων-σχολείων που ετοιμάζονται για την επόμενη χρονιά. Ηδη μαζί με ΟΛΜΕ - ΔΟΕ διοργανώνουμε εκδηλώσεις ενημέρωσης γονέων- κηδεμόνων. Προβλέπεται αύξηση της μαθητικής διαρροής και της οικονομικής επιβάρυνσης των οικογενειών από τις μετακινήσεις (σε άλλα σχολεία) στις οποίες θα υποχρεωθούν».

Γιώργος Ποπετσίδης, πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Καθηγητών Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ωρομίσθιος που κλήθηκε σε σχολείο αυτή την εβδομάδα

Ωρομίσθιος στα νησιά;

«Οι προσλήψεις που έχουν γίνει στον κλάδο μας καλύπτουν το 40% των αναγκών ενώ οι τοποθετήσεις -τώρα τελευταία- ωρομίσθιων με τέσσερις ώρες απασχόλησης δεν είναι λύση.

Το υπουργείο δεν είχε προβλέψει την αυξημένη ζήτηση που εκδηλώθηκε και αντιμετώπισε το θέμα με προχειρότητα. Το 60% των αναγκών στη διδασκαλία Ιταλικών στα σχολεία καλύπτεται από ωρομίσθιους οι οποίοι και πάλι δεν μπορούν να ανταποκριθούν πλήρως. Ποιος θα πάει ως ωρομίσθιος τεσσάρων ωρών στα νησιά;

Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 32 μόνιμοι καθηγητές Ιταλικής στα σχολεία για να καλύψουν ανάγκες 35.000 παιδιών! Οι υπόλοιποι είναι αναπληρωτές και ωρομίσθιοι. Πρέπει να γίνουν διορισμοί. Ειδικά ο δικός μας κλάδος δεν έχει ούτε υπεράριθμους ούτε πλασματικούς. Στο ραντεβού που έχουμε με την υπουργό μέσα στον Ιανουάριο, θα θέσουμε έντονα το ζήτημα των μόνιμων διορισμών ώστε να μην έχουμε πρόβλημα κάθε χρόνο στα σχολεία».

Χρυσούλα Παπαγεωργίου, φιλόλογος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Αδιορίστων Εκπαιδευτικών (ΠΕΑΕ)

Οι συμβάσεις μας ΕΣΠΑσαν

«Δυστυχώς τα χειρότερα έρχονται τώρα. Υποχρηματοδότηση, συγχωνεύσεις και κλείσιμο τμημάτων-σχολείων, καθώς και το πέρασμα βασικών λειτουργιών του σχολείου στο ΕΣΠΑ δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.

Ακόμα κι αν παρουσιαστούν ανάγκες προσλήψεων, αυτές θα καλυφθούν μέσω ανελαστικά εργαζομένων με τη νέα συνθήκη εργασίας του ΕΣΠΑ. Δηλαδή, με απλήρωτους αναπληρωτές χωρίς συλλογικές συμβάσεις.

Η δράση μας θα κλιμακωθεί καθώς παρατηρείται μεγαλύτερη αδιαλλαξία και σκληρότητα. Πλέον πολιτική ηγεσία, περιφερειακοί διευθυντές και άλλα στελέχη όχι μόνο δεν συζητούν αλλά παίρνουν μόνοι τους τις αποφάσεις που ορίζονται από το Μνημόνιο. Ακόμα και ο νόμος τον περασμένο Μάιο (για το νέο σχολείο, το νέο σύστημα προσλήψεων κ.ά.), ουσιαστικά νόμος-πλαίσιο για το δημόσιο σχολείο, ήταν προπομπός του Μνημονίου.

Τώρα τελευταία το υπουργείο παίζει παιχνίδι διάσπασης μεταξύ των διάφορων κατηγοριών εκπαίδευσης προκειμένου να απαλλαγεί από την πίεση που ασκούμε. Δεν θα πετύχει όμως. Ολοι μας πλέον αντιλαμβανόμαστε την ενιαιότητα προβλημάτων και συμφερόντων και γι' αυτό δρούμε δυναμικά και μαζικά. Πέρασε ο καιρός του διαλόγου».

Πηγή:  Ελευθεροτυπία (Άννα Ανδριτσάκη)