Μεταφορές μαθητών : Τα συμφέροντα κρατούν τα παιδιά μακριά από το σχολείο

Σε ένα πρόβλημα χωρίς λύση εξελίσσεται το θέμα της μεταφοράς των μαθητών, η οποία μόνο πέρυσι κόστισε στο κράτος το υπέρογκο ποσό των 211.086.353 ευρώ! Στη Θεσσαλονίκη, όπου μαίνεται ο «πόλεμος» μεταξύ λεωφορειούχων και τοπικών αρχών, η μεταφορά των μαθητών απλώς... σταμάτησε. Αυτή είναι η μέθοδος που επέλεξαν οι ιδιοκτήτες λεωφορείων που μετέφεραν τους μαθητές από τις απομακρυσμένες περιοχές στα σχολεία τους προκειμένου να υπογραφούν οι νέες συμβάσεις τους για την εφετινή σχολική χρονιά, αλλά και να τους δοθούν δεδουλευμένα από το 2010. Ετσι οι γονείς περίπου 7.000 μαθητών της περιοχής θα πρέπει να αναζητήσουν μόνοι τους λύση τις επόμενες ημέρες για τη μεταφορά των παιδιών τους.

Πάντως το θέμα έχει πάρει διαστάσεις σκανδάλου, καθώς τα ποσά που δαπανώνται κάθε χρόνο είναι αστρονομικά. Πέρυσι είχαν διατεθεί 188.355.119 ευρώ. Ειδικά στην Αττική δόθηκαν 30.342.329 ευρώ το 2009 για τη μεταφορά μαθητών στα σχολεία τους, ενώ το 2008 δόθηκαν 25.654.657 ευρώ. Τα παραπάνω ανέδειξε η «εντολή» του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλου προ τριμήνου, με την οποία ζήτησε τη μείωση των δαπανών για τη μεταφορά των μαθητών από το υπουργείο Παιδείας.

Ποιοι ευθύνονται; Οπως λένε εκπρόσωποι του υπουργείου Παιδείας που μίλησαν στο «Βήμα»: Οι διοικητικές αγκυλώσεις δεκαετιών σε συνδυασμό με την άρνηση των αρμοδίων να προχωρήσουν σε συστηματικούς ελέγχους και να αναζητήσουν την «τρύπα» στα ταμεία του, από την οποία «γλιστράνε» ετησίως δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Ταξί, μεγάλα τραστ ιδιοκτητών λεωφορείων και ιδιωτικά συμφέροντα μοιράζονται ετησίως την «πίτα» των ποσών που διαθέτουν οι νομαρχίες για τη μεταφορά των μαθητών, ενώ σε άλλες περιοχές τη λύση (όταν δεν υπάρχουν παιδιά νηπιαγωγείου ή δημοτικού) δίνουν απλώς οι αστικές συγκοινωνίες. Σε ολόκληρη την Ελλάδα υπάρχουν περίπου 4.000 χωριά-οικισμοί κάτω των 5.000 κατοίκων, στους οποίους διαβιούν μαθητές που φτάνουν από 1 ως 200 άτομα.

Ενα χωριό με δύο μαθητές...

Τι αποκαλύπτουν τα στοιχεία; Η εικόνα που παρουσιάζεται σε πολλές περιοχές της χώρας είναι χαρακτηριστική και το κράτος είναι απόν.

Στο χωριό Ψαράδες των Πρεσπών υπάρχουν μόνο δύο μαθητές. Ο ένας τριάμισι ετών και ο δεύτερος έξι. Το θέμα της μεταφοράς τους στο σχολείο τους, στο χωριό Αγ. Γερμανός που απέχει 18 χλμ. από το σπίτι τους, αποτελεί ένα πραγματικό πρόβλημα. Και σίγουρα δεν αποτελεί λύση να χρησιμοποιούνται ταξί που πληρώνονται 70 ευρώ ή 80 ευρώ κάθε διαδρομή...

Οι κάτοικοι των ακριτικών χωριών περιγράφουν την καθημερινότητά τους και σε αυτήν δεν φαίνεται πουθενά η παρουσία οργανωμένων δημόσιων υπηρεσιών για τις ανάγκες των πολιτών. Ημερήσιες πληρωμές για τη μεταφορά μαθητών που φτάνουν τις 4.000 ευρώ, ανάλογα με το πόσο απομακρυσμένη είναι μια περιοχή. Ατυπες «συμφωνίες» που στήνονται στο περιθώριο των ελεγκτικών μηχανισμών του υπουργείου Παιδείας. Και τελικά, ετήσιες δαπάνες που ξεπερνούν τα 39 εκατ. ευρώ σε περιοχές όπως η Κεντρική Μακεδονία. Η μεταφορά των μαθητών από το σπίτι τους στο πλησιέστερο σχολείο είναι μια ανάγκη που ικανοποιείται επί σειρά ετών με στρεβλό τρόπο, καθώς η πολιτεία δεν την είχε θέσει στις προτεραιότητές της, με αποτέλεσμα το «παιχνίδι» να αναλαμβάνουν τα «τοπικά» συμφέροντα σε κάθε περιοχή της χώρας.

«Τα παιδιά μου ξυπνούν κάθε πρωί στις 07.00,

αλλά υπάρχουν και παιδάκια σε απομακρυσμένα χωριά που ξυπνούν στις 06.30 το πρωί για να φτάσουν εγκαίρως στο σχολείο τους» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Πέτρος Παπαδόπουλος, πατέρας των δύο μικρών μαθητών των Ψαράδων. «Μας εξυπηρετούν κυρίως τα τοπικά ταξί που πληρώνονται πολλά λεφτά» συνεχίζει. «Δεν μπορώ να δώσω λύση στο θέμα της μεταφοράς και δεν θέλω τα παιδιά μου να στερούνται» λέει ο κ. Παπαδόπουλος. Οπως θυμάται, παλιά στον Αγ. Αχίλλειο, που είναι το μόνο κατοικημένο νησάκι στη Μικρή Πρέσπα, οι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο τους με... βάρκα.

Μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα χωριά της Θεσσαλονίκης. «Μένω στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης και το παιδί μου πηγαίνει στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Θέρμης, που απέχει 2,5 χλμ. από το σπίτι μας» λέει ο κ. Ευστάθιος Ευθυμιάδης, ο οποίος μίλησε στο «Βήμα». «Πέρυσι είχαμε σοβαρό πρόβλημα, καθώς οι συμβάσεις των λεωφορείων που χρησιμοποιούσαμε δεν είχαν ανανεωθεί. Στην περιοχή μας χρειαζόμαστε 22 λεωφορεία. Κάθε φορά βέβαια συνέβαιναν τα ίδια. Ξεκινούσε διαγωνισμός για να επιλεγούν λεωφορεία για τη μεταφορά των μαθητών και κανείς δεν συμμετείχε. Ο διαγωνισμός κηρυσσόταν άγονος, οπότε οι αρμόδιοι φορείς έπεφταν και πάλι στην ανάγκη των ίδιων ανθρώπων. Των ιδιοκτητών στόλων λεωφορείων που έπαιρναν τη μερίδα του λέοντος, επιβάλλοντας τελικά τις τιμές που ήθελαν» συνεχίζει ο κ. Ευθυμιάδης.

Ποιοι αναλαμβάνουν τις μεταφορές και με ποιο κόστος

Το θέμα που ταλαιπώρησε έντονα στις αρχές της χρονιάς τους μαθητές της περιοχής της Θεσσαλονίκης αναμένεται να εξελιχθεί σε «χιονοστιβάδα» για τους καλλικρατικούς δήμους σε ολόκληρη τη χώρα, οι οποίοι καλούνται τώρα να διαχειριστούν το θέμα της μεταφοράς των μαθητών _ και μάλιστα με μειωμένους προϋπολογισμούς.

Μέχρι σήμερα σε πολλές περιοχές της χώρας το πρόβλημα το λύνουν τα ταξί. Σε μεγαλύτερες πόλεις, όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων και Κηδεμόνων Θεσσαλονίκης κ. Γ. Θώμογλου, η μέθοδος είναι διαφορετική. Πώς λειτουργεί το σύστημα;

Οπως εξηγεί ο κ. Θώμογλου σε κάθε περιοχή προκηρύσσεται διαγωνισμός για να βρεθεί η εταιρεία που θα αναλάβει το έργο της μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους. Οι ιδιοκτήτες λεωφορείων συνεννοούνται να μη λάβει κανένας μέρος στον διαγωνισμό που κάνει η νομαρχία. Οταν ο διαγωνισμός κηρύσσεται άγονος οι νομαρχίες επιλέγουν τη μέθοδο της απευθείας ανάθεσης και οι εταιρείες που υπάρχουν «μοιράζουν» πια τις περιοχές, στις οποίες μπορούν πλέον να ανεβάσουν τις τιμές πολύ περισσότερο απ' όσο προέβλεπε η αρχική προκήρυξη. Η μέθοδος δεν είναι παράνομη, καθώς σε όλα τηρείται ο νόμος. Και έτσι όλοι βγαίνουν ικανοποιημένοι. Με εξαίρεση βέβαια τα αρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Παιδείας, σε περίοδο μάλιστα οικονομικής κρίσης.

«Αφού δεν πηγαίνει κανένας στον διαγωνισμό, μετά έρχονται οι ιδιοκτήτες λεωφορείων και προτείνουν “εγώ δίνω τόσα χρήματα το χιλιόμετρο”. Τα ποσά αυτά φτάνουν και δέκα φορές επάνω από το αρχικό νούμερο που προβλέπει ο διαγωνισμός» εξηγεί ο κ. Θώμογλου. «Οταν γίνεται διαγωνισμός για το έργο της μεταφοράς των μαθητών δεν λαμβάνει μέρος κανένας» επιβεβαιώνει ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης της Θεσσαλονίκης κ. Ι. Καρσιώτης. «Τελικά γίνονται αναθέσεις, οι οποίες οδηγούν και σε κάποιες παρενέργειες» συνεχίζει.

Οι Ομοσπονδίες Γονέων της Αττικής αλλά και της Θεσσαλονίκης ζητούν τη δημιουργία ενιαίου, κρατικού οργανισμού για τη μεταφορά των μαθητών σε όλη την Ελλάδα, ο οποίος πιθανόν να κοστίζει και... λιγότερο από τα χρήματα που δίνονται σήμερα καθημερινά για τη μεταφορά των μαθητών σε όλη τη χώρα.

Πηγή: Το Βήμα (Μάρνυ Παπαματθαίου)