Ελπίδα για τη Μεσόγειο

Καταδικασμένη, δίχως μέλλον, δηλητηριασμένη από τα απόβλητα, κατεστραμμένη από την υπεραλίευση και ρημαγμένη από το τσιμέντο και την αστικοποίηση. Αυτοί είναι οι χαρακτηρισμοί που αποδίδονται τα τελευταία χρόνια στη Μεσόγειο Θάλασσα, που θυμίζουν μάλλον επικήδειο λόγο. Είναι όμως πράγματι η Μεσόγειος Θάλασσα θύμα μιας μη αναστρέψιμης οικολογικής καταστροφής; Οι επιστήμονες του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Πολ-Ρικάρ, οι οποίοι έχουν ξεκινήσει σταυροφορία για τη σωτηρία της γαλάζιάς μας θάλασσας, βλέπουν φως στο βάθος του τούνελ.
«Διάγνωση»
Σύμφωνα με τη «διάγνωση» του Ινστιτούτου, η Μεσόγειος ξαναζωντανεύει -κυρίως στο δυτικό τμήμα της και στα γαλλικά παράλια- και παρόλο που κάτι τέτοιο απαιτεί πολύ χρόνο και προσπάθεια, υπάρχει ακόμη ελπίδα να τη σώσουμε.
«Η Μεσόγειος μπορεί να έχει αδυναμίες, ωστόσο έχει ισχυρές αντιστάσεις», διαβεβαιώνει η πρόεδρος του Ινστιτούτου, Πατρίσια Ρικάρ εξηγώντας ότι «αρκεί να τη φροντίζουμε». Βαθιά και περίκλειστη, η «θάλασσα των τριών ηπείρων» είναι ευαίσθητη στη μόλυνση, ενώ τα νερά της χρειάζονται πάνω από 100 χρόνια για να ανανεωθούν. Πρόκειται ωστόσο για μια θάλασσα- πρότυπο, η οποία βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν τις λειτουργίες των ωκεανών και την επίδραση των κλιματικών αλλαγών σε αυτούς.
Ωστόσο μόνο μερικές από τις 28 μεσογειακές χώρες, εκ των οποίων και η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Αλγερία και ο Λίβανος, διαθέτουν νόμους για την προστασία των παράκτιων περιοχών τους.
Συν τοις άλλοις η ανάπτυξη των παραθαλάσσιων πόλεων είναι ασταμάτητη, καθώς το 2000 οι κάτοικοι των παράλιων ήταν συνολικά 143 εκατομμύρια, αριθμός που εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στα 147 εκατομμύρια το 2025.
Οσο για τα αστικά απόβλητα, το 60% αυτών καταλήγουν στη θάλασσα χωρίς καμία επεξεργασία.
Κι όμως, οι τεχνικές βιολογικού καθαρισμού γίνονται ολοένα και αποδοτικότερες, με αποτέλεσμα η ποιότητα του νερού στις παραθαλάσσιες πόλεις της Μεσογείου, οι οποίες είναι άρτια εξοπλισμένες, να έχει βελτιωθεί αισθητά.
«Οι σταθμοί καθαρισμού στη Γαλλία και την Ισπανία και -σε περιορισμένο βαθμό- στην Ιταλία διαθέτουν τεχνικές βιολογικού καθαρισμού», εξηγεί ο επιστημονικός υπεύθυνος του Ινστιτούτου, Νάρντο Βισέντ και προσθέτει:
«Μπορούν να τελειοποιηθούν με ρίψη των λυμάτων σε μεγαλύτερο βάθος, κάτω από τη θερμοκλίνη, όπου τα θαλάσσια βακτήρια αναλαμβάνουν τον ρόλο αποικοδόμησης ορισμένων δηλητηριωδών χημικών. Μόνο το Μονακό διαθέτει άριστα αποδοτικό εξοπλισμό».
Υπό μεγάλη απειλή βρίσκεται η βιοποικιλότητα της Μεσογείου, που είναι και η πιο πλούσια στην Ευρώπη.
Η χελώνα καρέτα-καρέτα, το δελφίνι, η φώκια μονάχους-μονάχους αλλά και το 40% των ειδών καρχαρία δεν χαίρουν καμίας προστασίας, με αποτέλεσμα να απειλούνται από την υπεραλίευση και τη μόλυνση.
Αντίθετα, η καφετιά σφυρίδα, η οποία απειλούνταν με εξαφάνιση, άρχισε να αναπτύσσεται ξανά χάρη στα μέτρα προστασίας που εφαρμόστηκαν.
Ακόμη έχει αναβιώσει το ενδιαφέρον στην Κυανή Ακτή για παρατήρηση δελφινιών και φαλαινών, τα οποία επανεμφανίστηκαν στην περιοχή ύστερα από πολλά χρόνια.
«Πρέπει να προστατεύουμε τους πληθυσμούς, να προωθούμε τη συγκρατημένη αλιεία, να δημιουργήσουμε προστατευμένες θαλάσσιες περιοχές και βιολογικές θαλάσσιες φάρμες», είναι οι λύσεις που προτείνει η Ρικάρ και τονίζει: «Η αιωνιότητα της θάλασσας θα διασφαλιστεί μόνο με μία οικολογική προσέγγιση».
Πηγή: Έθνος