Φως στη δύσκολη ζωή των τυφλών

Στην Ελλάδα υπάρχουν 130.000 άτομα με σοβαρά προβλήματα όρασης. Μόλις δύο τα ειδικά δημοτικά σχολεία και μόνο 10 οι εκπαιδευτές κινητικότητας και προσανατολισμού
Σκεφτήκατε ποτέ πώς θα ήταν άραγε αν κλείναμε τα μάτια μας για να κυκλοφορήσουμε μια μέρα στο κέντρο της Αθήνας; Αν νιώθετε τρόμο σε αυτό το ενδεχόμενο, θυμηθείτε ότι υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στη χώρα μας που ζουν καθημερινά αυτή την εμπειρία.
Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών επιχειρεί σήμερα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, να μας ευαισθητοποιήσει στις δυσκολίες προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με προβλήματα όρασης.

Η μόνη διαφορά με τους πραγματικά τυφλούς είναι ότι εκείνοι δεν μπορούν να ανακτήσουν την ικανότητα όρασης βγάζοντας απλώς μια μάσκα. Αντίθετα, είναι υποχρεωμένοι να υφίστανται διαρκώς την ολιγωρία της πολιτείας ως προς τη δημιουργία των υποδομών που θα επέτρεπαν στους τυφλούς να ζουν ισότιμα με τους υπόλοιπους πολίτες.
Μεγαλύτερες δυσκολίες
Στη χώρα μας υπάρχουν καταγεγραμμένοι 130.000 άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα όρασης (ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%) και οι 23.000 από αυτούς είναι ολικά τυφλοί. Πρόκειται για ποσοστό 1,5% του γενικού πληθυσμού, ενώ σημαντικό είναι ότι τα 2/3 των Ελλήνων τυφλών ζουν στην περιφέρεια, όπου οι δυσκολίες συμμετοχής στην κοινωνική ζωή είναι ακόμα πιο αυξημένες.
Κατά πολύ μεγαλύτερος είναι ο συνολικός πληθυσμός των ατόμων με αναπηρία. Το 10% των Ελλήνων, δηλαδή 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κάποια αισθητηριακή ή πνευματική αναπηρία, ενώ ενδεικτικό του κοινωνικού αποκλεισμού τους είναι ότι μόνο ένα στα δέκα παιδιά με αναπηρία συμμετέχει στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Τα 180.000 από τα 200.000 ανάπηρα παιδιά δεν πηγαίνουν στο σχολείο. Την ίδια ώρα, όπως μας πληροφορεί ο Βαγγέλης Αυγουλάς, τελειόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών, μέλος της επιτροπής νεολαίας του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών και της διεθνούς οργάνωσης για νέους με προβλήματα όρασης «Views», «τα δυο ειδικά δημοτικά σχολεία τυφλών που υπάρχουν στη χώρα -ένα στην Αθήνα κι ένα στη Θεσσαλονίκη- υπολειτουργούν εξαιτίας ελλιπούς χρηματοδότησης, ενώ είναι ορατό σε βάθος χρόνου το ενδεχόμενο ακόμα και να διακοπεί η λειτουργία τους».
Στη χώρα μας υπάρχουν μόνο 10 καταρτισμένοι εκπαιδευτές κινητικότητας και προσανατολισμού τυφλών, οι οποίοι δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες: «Υπάρχει ανάγκη γενικότερου σχεδιασμού κοινωνικής πολιτικής. Είναι διαπιστωμένο από το αναπηρικό κίνημα ότι δεν υπάρχει εθνικό πλαίσιο δράσης για την αναπηρία. Στην Ελλάδα είναι επίσης ανύπαρκτος ο θεσμός της πρώιμης παρέμβασης, δηλαδή της ψυχολογικής και λειτουργικής - πρακτικής υποστήριξης της οικογένειας ανάπηρων παιδιών προσχολικής ηλικίας».
Εργασία
Δεν είναι όμως η εκπαίδευση ο μόνος χώρος της κοινωνικής ζωής όπου οι ανάπηροι γίνονται αντικείμενο άνισης μεταχείρισης. Ακόμα και άτομα με αναπηρία που έχουν επιστημονική κατάρτιση δεν έχουν ίσες ευκαιρίες απασχόλησης στον δημόσιο τομέα.
«Υστερα από 11 χρόνια άρχισε πρόσφατα η δημόσια διαβούλευση για την τροποποίηση στον σχετικό νόμο (2643/98), η οποία χρειάζεται να γίνει άμεσα για να συμβάλει στο άνοιγμα νέων επαγγελμάτων.
Ο συγκεκριμένος νόμος αφορά στην πρόσληψη ατόμων με αναπηρία από το δημόσιο. Προβλέπει, για παράδειγμα, την πρόσληψη τυφλών τηλεφωνητών. Από τους 8.000 τυφλούς που ζουν σε αστικά κέντρα εργάζονται περίπου 500 και από αυτούς το 90% σε θέσεις τηλεφωνητών. Το επάγγελμα αυτό όμως σβήνει σταδιακά με την αυτοματοποίηση των τηλεφωνικών κέντρων.
Παράλληλα, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει επιτρέψει στους τυφλούς να εργάζονται επάξια στον ιδιωτικό τομέα ως δικηγόροι, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, φυσιοθεραπευτές ακόμα και προγραμματιστές ηλεκτρονικών υπολογιστών. Αυτό το ανταγωνιστικό έμψυχο εργατικό δυναμικό πρέπει να το αξιοποιήσει και το κράτος», λέει ο κ. Αυγουλάς.
ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΑ
«Διεκδικούμε προσβασιμότητα στην εκπαίδευση, την εργασία, την πληροφόρηση, τις νέες τεχνολογίες και στα δημόσια κτίρια. Κάθε ευνοϊκή για τους ανάπηρους νομοθετική ρύθμιση σταματάει μετά την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δεν υπάρχουν ράμπες για τα άτομα με κινητικά προβλήματα σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες ούτε οι γραπτές πληροφορίες δίνονται σε σύστημα Μπράιγ για τους τυφλούς. Οι παρεμβάσεις της πολιτικής ηγεσίας σχετικά με την προσβασιμότητα εξαντλούνται σε εγκυκλίους με μορφή συστάσεων, δεν έχουν χαρακτήρα νομικής υποχρέωσης. Σήμερα θέλουμε να περάσουμε το μήνυμα της ανάγκης για ελεύθερα πεζοδρόμια και προσβασιμότητα στον δομημένο χώρο», αναφέρει ο Βαγγέλης Αυγουλάς.
ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Η Ελλάδα δεν επικύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ
Στις 27 χώρες της Ε.Ε. υπάρχουν περίπου 65 εκατομμύρια ανάπηροι. Στις 26 Νοεμβρίου το Συμβούλιο της Ε.Ε. επικύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρία, η οποία έχει υπογραφεί από όλα τα κράτη μέλη αλλά έχει επικυρωθεί μόνο από 12.
Η Ελλάδα δεν έχει επικυρώσει, δηλαδή δεν έχει θέσει σε πρακτική εφαρμογή, τη Διεθνή Σύμβαση, ενώ δεν έχει καν υπογράψει το προαιρετικό Πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, με το οποίο δίνεται η δυνατότητα στα ΑμεΑ να προσφύγουν στα δικαστήρια στην περίπτωση που παραβιάζονται τα κατοχυρωμένα από τη σύμβαση δικαιώματά τους.
Μείζον αίτημα του αναπηρικού κινήματος είναι να επικυρωθεί η Διεθνής Σύμβαση και να υπογραφεί το συνοδευτικό Πρωτόκολλο.
«Η ελληνική νομοθεσία κατοχυρώνει συνταγματικά την πρόσβαση των ΑμεΑ σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, αλλά δεν προβλέπει κάποια κύρωση είτε για την οικογένεια που κρατά στον κοινωνικό αποκλεισμό το ανάπηρο παιδί ούτε για το κράτος που δεν παρέχει την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή ώστε αυτό να γίνει εφικτό», εξηγεί ο Βαγγέλης Αυγουλάς.
Πηγή: Έθνος