Το χρηματιστήριο των ρύπων

Την ώρα που οι ηγέτες του κόσμου συσκέπτονταν για το πόσο γρήγορα θα πεθάνουμε, κάποιοι (λιγοστοί) επιστήμονες και καλλιτέχνες, 50 χιλιόμετρα έξω από την πόλη, στο φιλόξενο και διάσημο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Louisiana

Οι προεκλογικές δηλώσεις Ομπάμα που δημιούργησαν προσδοκίες για πράσινη στροφή, μάλλον δεν θα συνδυαστούν με πράξεις και από αυτή την άποψη ο Μπους ήταν ίσως πολύ πιο «τίμιος»: ουδέν υποσχέθηκε και ουδέν έπραξε...
Οσο για τους υπόλοιπους ηγέτες του κόσμου, μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, όλες οι εκτιμήσεις μιλούσαν πιο πολύ για ναυάγιο παρά για συμφωνία με κάποιο ουσιαστικό αντίκρισμα.
Επί της ουσίας, αυτό που αποκομίσαμε στην πρωτεύουσα της Δανίας ήταν η αίσθηση (που πλέον τείνει να γίνει βεβαιότητα) πως έχουν δίκιο οι θιασώτες της άποψης που θέλει το CΟ2 να είναι ένα ακόμη εμπορεύσιμο υλικό, αφού οι μη ρυπαίνοντες πωλούν στους ρυπαίνοντες το δικαίωμά τους να ρυπαίνουν.
Είναι απλό: δικαιούσαι σαν κράτος να εκπέμπεις π.χ. 1.000 τόνους CO2, αλλά εκπέμπεις μόνον 800; Το δικαίωμα για τους υπόλοιπους 200, λοιπόν, το πουλάς σε κάποιον άλλον ο οποίος δεν έχει την τεχνολογική δυνατότητα, τις υποδομές, να μείνει στους 1.000 τόνους.
Με άλλα λόγια εσύ έχεις «πράσινη ανάπτυξη», που όμως «χρηματοδοτείται» από τον γείτονά σου που δεν έχει. Τo περίφημο σύστημα cap and trade δεν είναι τίποτε άλλο από ένα παγκόσμιο εμπόριο ρύπων.

Ισως γι’ αυτό, όσο και αν φώναζαν οι 100.000 και πλέον διαδηλωτές που κατέκλυσαν την πρωτεύουσα της Δανίας, ντυμένοι από πολικές αρκούδες στα πρόθυρα θερμοπληξίας μέχρι ετοιμοθάνατοι πιγκουίνοι, ουδείς πρόκειται επί της ουσίας να τους ακούσει...
Και ίσως λόγω (και) του συστήματος cap and trade, οι φτωχές χώρες θα είναι μόνιμα βυθισμένες στους ρύπους και στα κάθε λογής πρόστιμα, απόρροια του γεγονότος ότι η πολιτισμένη Δύση, αφού πρώτα επί αιώνες δεν μπόρεσε να λύσει ουσιαστικά το πρόβλημα της ρύπανσης που της κληρονόμησε η βιομηχανική επανάσταση, έστειλε τα εργοστάσια (δηλαδή το πρόβλημα) μακριά από τα σύνορά της.
Το κέρδος δεν είναι μόνο από τα φθηνά εργατικά χέρια, αλλά από το ότι τώρα έχει το δικαίωμα να απαιτεί από τις χώρες της Ασίας ή της Λατινικής Αμερικής να πληρώνουν, επειδή ρυπαίνουν για να παράγουν τα δικά της προϊόντα! Τα οποία επιπλέον έχουν και χαμηλότερο κόστος παραγωγής/μονάδα, άρα και μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους.
Το άκρον άωτον του παραλογισμού; Κάθε άλλο! Πρόκειται για μια καλά στημένη βιομηχανία ρύπων, στην οποία, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, επενδύονται περίπου 100 δις. δολάρια από τους «γίγαντες της Wall Str». Είναι το περίφημο εμπόριο του άνθρακα.
Ελάχιστοι γνωρίζουν σήμερα, για παράδειγμα, πως η επίσημη τιμή του CO2 στη Γηραιά ήπειρο διαμορφώνεται στα 15 ευρώ/τόνο. Μια υποτιθέμενη εξοικονόμηση ενέργειας θα έριχνε πολύ πιο κάτω αυτή την τιμή. Και τότε, η πολιτισμένη Ευρώπη που πουλά «δικαίωμα ρύπανσης» στη... μη πολιτισμένη Κίνα, Ινδία και αλλού, θα έχανε πάρα πολλά δισεκατομμύρια...
Θέλουμε, λοιπόν, ή όχι τον δραστικό περιορισμό των ορίων για τους εκπεμπόμενους ρύπους;
Αν όλα τα παραπάνω φαντάζουν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, δείτε πώς υπολογίζεται το κατά πόσο μια αυτοκινητοβιομηχανία παράγει «καθαρά» ή μη αυτοκίνητα: απλώς μαζεύουμε όλα τα μοντέλα της που παρήχθησαν σε ένα ημερολογιακό έτος, από το μικρότερο σε κυβισμό (άρα και σε εκπομπή ρύπων) έως το μεγαλύτερο, και μετράμε τον μέσο όρο.
Αν δύο ή και περισσότεροι κατασκευαστές συγχωνευτούν, τότε ο μέσος όρος αναφέρεται σαν να επρόκειτο για έναν κατασκευαστή: Ιδού πώς οι χαμηλές εκπομπές CO2 από ένα VW Polo, για παράδειγμα, απενοχοποιούν την... εξάτμιση της «ομόσταβλης» Porsche!... Μπακάλικο;
Ναι, αλλά ισχύει. Το μικρό 900αράκι βοηθά το θηριώδες SUV να βγάλει καλύτερο μέσο όρο, την ώρα που η υβριδική τεχνολογία σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί το άλλοθι του πλούσιου που θέλει τη λιμουζίνα και τα πολλά κυβικά, αλλά με τον μανδύα της «πράσινης συνείδησης». Σε ό,τι αφορά στην αυτοκίνηση το μέλλον είναι σαφώς το αμιγώς ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
Ουδείς αντιλέγει. Αλλά και ουδείς απαντά στα καίρια ερωτήματα: Πόσο χρόνο ζωής έχουν οι μπαταρίες που θα χρησιμοποιούν οι ηλεκτροκινητήρες; Πού θα πηγαίνουν μετά την ημερομηνία λήξης τους;
Πόσο κοστίζει σε ενέργεια η ανακύκλωσή τους και η απομάκρυνση από αυτές των καρκινογόνων συστατικών τους; Ποιο είναι το ενεργειακό ισοζύγιο για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο; Πόσο μας κοστίζει σε ενέργεια και ρύπους η παραγωγή ρεύματος που απαιτεί ένα τέτοιο αυτοκίνητο για να κινείται;
Και μέχρι τότε, μέχρις ότου δηλαδή το ηλεκτρικό αυτοκίνητο γίνει μαζικό (σε παραγωγή και κόστος κτήσης), πόσο «πλαστή» είναι η υβριδική αυτοκίνηση; Πόσο οικολογικό είναι ένα υβριδικό 2 και 2,5 τόνων που έχει και έναν βενζινοκινητήρα 3.500 ή 4.000 κυβικών;
Μικρά ερωτήματα, μεγάλα ζητήματα, αναπάντητες απορίες...
ΑΛΛΗΘΩΡΙΖΟΥΝ
Ολα τα προλογικά (και πολλά ακόμη άλλα) οδηγούν σε ένα και μοναδικό συμπέρασμα: σχεδόν όλοι οι ηγέτες του κόσμου, είτε παλαιότερα στο Κιότο είτε τώρα στην Κοπεγχάγη είτε κάπου αλλού στο μέλλον, είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα: αλληθώριζαν.
Κοιτώντας με το ένα μάτι τα παγόβουνα στην Ανταρκτική να λιώνουν και τα θερμόμετρα να δείχνουν συνεχώς ανερχόμενη τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη, με το άλλο έβλεπαν ευκαιρίες για κέρδη μέσα από όρια εκπομπής ρύπων, ενίοτε αυστηρά και ενίοτε ελαστικά κατά το δοκούν οριζόμενα.
Αντιμετωπίζοντας το θέμα των κλιματικών αλλαγών σαν μείζον θέμα, συμπεριφέρονται σαν αυτόν που κοιτάει το δάχτυλο που δείχνει το δάσος, αλλά δεν βλέπει το δάσος. Διότι το θέμα των κλιματικών αλλαγών δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα της βαριάς (σ.σ.: μήπως και ανίατης πλέον;) ασθένειας που μαστίζει τον πλανήτη.
Πηγή: Έθνος