Στον ψυχολόγο με το άγχος της απόλυσης

 Σε έξαρση τα περιστατικά κατάθλιψης

«Φοβάμαι για τη δουλειά μου, δεν μπορώ άλλο να αντέξω, θέλω βοήθεια!» Τους τελευταίους μήνες, όλο και περισσότεροι συνάνθρωποί μας καταφεύγουν στις δομές ψυχικής υποστήριξης, αναφέροντας ως βασικό πρόβλημα τον κίνδυνο να χάσουν τη δουλειά τους, την αδυναμία τους μπροστά στη λαίλαπα της κρίσης. «Είναι ολοένα και πιο συχνό το φαινόμενο να έρχονται νέοι κυρίως άνθρωποι», τονίζει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Λεχουρίτης, ψυχολόγος - συστηματικός θεραπευτής και εξωτερικός συνεργάτης του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ (Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ).

«Δεν είναι μόνο η ανεργία που διογκώνεται, αλλά και η αγωνία του μισθωτού μέσα στον χώρο εργασίας. Το τελευταίο διάστημα, ήρθαν αρκετοί μισθωτοί οι οποίοι αντιμετώπιζαν πιέσεις από τους εργοδότες για να παραιτηθούν. Η οικονομική κατάσταση και ειδικά ο φόβος της ανεργίας έχει έρθει στην πρώτη γραμμή όσον αφορά τις αιτίες ψυχικής διαταραχής». Η οικονομική κρίση και τα σκληρά μέτρα δημιουργούν συνθήκες ψυχικού ολοκαυτώματος. Ισως δεν είναι τυχαίο ότι στην αγγλική γλώσσα, οικονομική κρίση και κατάθλιψη εκφράζονται με την ίδια λέξη: depression.
Στην «πραγματική» ζωή, η σχέση αποδεικνύεται ακόμα πιο στενή: «Εκτεταμένες έρευνες στις ΗΠΑ έδειξαν ότι αύξηση του ποσοστού ανεργίας κατά 1% προκαλεί αύξηση των εισαγωγών στα ψυχιατρεία κατά 4%, των βίαιων ενεργειών κατά 5,7%, κατά 4% των αυτοκτονιών και κατά 67% των καταθλιπτικών καταστάσεων», αναφέρει ο κ. Λεχουρίτης. Σε ανάλογη έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σε 26 χώρες της Ευρώπης από το 1970 έως και το 2007, προκύπτει ότι μια αύξηση της ανεργίας κατά 3% μπορεί να οδηγήσει σε άνοδο 4% των αυτοκτονιών και 6% των δολοφονιών, ενώ ο αλκοολισμός αυξάνεται κατά 28%.
«Η κατάθλιψη είναι η κατ’ εξοχήν αρρώστια της κρίσης. Οι άνθρωποι χάνουν την αισιοδοξία τους για το μέλλον, δεν βρίσκουν νόημα ζωής, αισθάνονται παγιδευμένοι, χωρίς διέξοδο, πέφτουν σε απάθεια, γίνονται ευερέθιστοι, συχνά οδηγούνται στις εξαρτήσεις. Το χειρότερο; Αισθάνονται ένοχοι. «Εγώ φταίω για όλα!», λένε. Αλλά αλήθεια και ο επίσημος λόγος δεν διαμορφώνει αυτή τη λογική συλλογικής ενοχοποίησης των εργαζομένων;», λέει στην «Κ» ο κ. Θοδωρής Μεγαλοοικονόμου, διευθυντής του 9ου Ψυχιατρικού Τμήματος του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. «Η κατάθλιψη είναι μια τεράστια δυσφορία και οργή που ενδοβάλλεται. Σαν μια “πυρηνική έκρηξη” που γίνεται εντός μας», συμπληρώνει ο κ. Λεχουρίτης. Ακόμα και οι πιο «βαριές» περιπτώσεις έχουν επιβαρυνθεί περαιτέρω, ειδικά όσες προέρχονται από φτωχά λαϊκά στρώματα, υπογραμμίζει ο κ. Μεγαλοοικονόμου. «Ζω υπό τον τρόμο της απόλυσης», έλεγε σε συνέντευξή του ένας ασθενής με προβλήματα ανάλογα με πολλών άλλων...
Περυσινή ευρωπαϊκή έρευνα κατέγραψε ότι 30% των εργαζομένων στη Γηραιά Ηπειρο υποφέρουν από έντονο στρες στον χώρο εργασίας, ενώ 40 εκατ. εργαζόμενοι στις χώρες της Ε.Ε. αρρωσταίνουν από ψυχικά προβλήματα στον χώρο εργασίας. Τα ποσοστά αυτά αναμένεται να απογειωθούν παράλληλα με την όξυνση της κρίσης.

Οι ευαίσθητες ομάδες

Ηδη, μελέτες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες έχουν δείξει αύξηση, μέσα στο 2009, των αγχωδών διαταραχών κατά 30% και της κατάθλιψης κατά 15%. «Η απώλεια της εργασίας συνοδεύεται από ψυχικές διαταραχές, προβλήματα εθισμού και εξάρτησης σε ουσίες και υιοθέτηση μη υγιεινού τρόπου ζωής με αυξανόμενη κατανάλωση τροφής χαμηλής διατροφικής αξίας, καπνού και οινοπνεύματος και επιπροσθέτως, πλημμελούς διαχείρισης των νοσημάτων από τις επιβαρυμένες υγειονομικές υπηρεσίες», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος, κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας.
«Οι πιο ευαίσθητες κατηγορίες είναι οι νέοι, οι γυναίκες –ειδικά των μονογονεϊκών οικογενειών–, οι άνδρες από 45 - 50 ετών και πάνω και όσοι βρίσκονται κοντά στη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και ξαφνικά βρίσκονται στον δρόμο», σημειώνει ο κ. Λεχουρίτης. Το πρόβλημα είναι ότι οι δομές ψυχικής υγείας (πρώτον και κύριον οι δημόσιες), οι οποίες αντιμετωπίζουν κι αυτές οδυνηρές περικοπές, δεν είναι προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν το ψυχοπαθολογικό τσουνάμι...
Πηγή: Καθημερινή (Γιαννη Ελαφρου)