Υπουργείο Παιδείας: 150.000 εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα συμμετάσχουν μέχρι το Δεκέμβριο του 2013, στο πρόγραμμα επιμόρφωσης για το Νέο Σχολείο.

Υπουργείο Παιδείας: 150.000 εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας καιδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα συμμετάσχουν μέχρι το Δεκέμβριο του 2013, στο πρόγραμμα επιμόρφωσης για το Νέο Σχολείο.

 Στόχος: Η επιμόρφωση απευθύνεται στους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (περίπου 150.000 άτομα), ανεξαρτήτως των τεχνολογικών μέσων και δεξιοτήτων που διαθέτουν.

Θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις (Α΄ και Β΄) και θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2013.

 Οι τέσσερις πυλώνες είναι οι εξής:

 Α.  Η έμφαση στη διδακτική πράξη

Η επιμόρφωση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη του εκπαιδευτικού στη σχολική καθημερινότητα και πρακτική.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται ενδεικτικά σε:

- θέματα σχεδιασμού μιας διδασκαλίας ή ενός διδακτικού σεναρίου ή ενός project, με στόχο την ενεργοποίηση των εκπαιδευτικών και των μαθητών και την ανάδειξη του ρόλου τους στη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού περιεχομένου και του παιδαγωγικού  πλαισίου  του νέου σχολείου,

-ζητήματα  σχέσεων μεταξύ μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών, στο πλαίσιο της τάξης και της ευρύτερης κοινωνίας, με στόχο την ενεργό εμπλοκή των εκπαιδευτικών στη διαμόρφωση της  ευρύτερης φιλοσοφίας του νέου σχολείου,

- δράσεις που συμβάλλουν στο άνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία,

- θέματα που άπτονται της εκπαιδευτικής αξιοποίησης των ΤΠΕ στη σχολική πράξη,

- σε θέματα διοίκησης και ηγεσίας, 

- πρακτικές που συμβάλλουν στη δημιουργία συνεργατικού κλίματος και στην αξιοποίηση της δυναμικής της ομάδας για παιδαγωγικούς σκοπούς.

Β. Η αξιοποίηση της μεθοδολογίας της εκπαίδευσης ενηλίκων:

 Οι εκπαιδευτικοί είναι ενήλικοι εκπαιδευόμενοι. Έχουν γνώσεις, βιώματα, εμπειρίες και αναπαραστάσεις, που συγκροτούν τη βάση της επαγγελματικής τους ταυτότητας. Η μεθοδολογία της επιμόρφωσης οφείλει να στηριχτεί στις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, προκειμένου, αφενός, να σεβαστεί την εμπειρία τους και  να μάθει από αυτήν και, αφετέρου, να τους δώσει όλα εκείνα τα εργαλεία (μεθοδολογικά, εννοιολογικά), προκειμένου να είναι σε θέση οι ίδιοι να διερευνήσουν τους τρόπους με τους οποίους θα  μετασχηματίσουν την μορφή της διδασκαλίας τους.

Στην πράξη, σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί συμμετέχουν ενεργά και διαμορφώνουν οι ίδιοι σε συνεργασία με τον επιμορφωτή τους το πλαίσιο της επιμόρφωσης τους, διαμοιράζοντας τις γνώσεις, τα βιώματα και τις εμπειρίες τους  με τους συναδέλφους τους. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την  εφαρμογή σύγχρονων εκπαιδευτικών μεθόδων και τεχνικών (project method, debating method, ομαδοσυνεργατική μεθοδολογία, ασκήσεις, μελέτες περίπτωσης, παιχνίδια ρολών, προσομοιώσεις κ.ά.).

 Γ. Η αξιοποίηση της μεθοδολογίας της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Η επιμόρφωση στοχεύει στην ενεργοποίηση του εκπαιδευομένου καθοδηγώντας τον σε μια ευρετική πορεία προς την γνώση και διασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή ευελιξία στον χώρο τον χρόνο και τον ρυθμό  της μάθησης. Το θεωρητικό αυτό ζητούμενο επιχειρείται να εφαρμοστεί στην πράξη μέσα από τη χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Οι εκπαιδευόμενοι θα έχουν στη διάθεση τους έντυπο και ψηφιακό υλικό, προκειμένου να εστιάζουν  σε θέματα που οι ίδιοι κρίνουν ότι τους είναι χρήσιμα και, με αυτό τον τρόπο, να συμβάλουν στη διαμόρφωση της μορφωτικής τους φυσιογνωμίας. Στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου διαδικτυακού περιβάλλοντος, θα έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν απόψεις, να διαμοιράζονται πρακτικές, βιώματα και εμπειρίες με τους συναδέλφους τους, διαμορφώνοντας τις δικές τους κοινότητες ενδιαφέροντος.

Δ. Η εφαρμογή των θεμάτων επιμόρφωσης στη σχολική τάξη- ο αναστοχασμός

Ο σχεδιασμός της επιμόρφωσης  θα πρέπει να προσφέρει στον εκπαιδευτικό την δυνατότητα να  εφαρμόζει με κριτικό τρόπο  αυτά που διαπραγματεύεται στο επιμορφωτικό πρόγραμμα, να διερευνά τη χρησιμότητα τους, να προτείνει νέους εναλλακτικούς τρόπους εφαρμογής  με βάση τις ιδιαιτερότητες της τάξης του.

Το πιο σημαντικό, όμως, στοιχείο ενός επιμορφωτικού προγράμματος αποτελεί η δυνατότητα που προσφέρεται στον εκπαιδευτικό να μοιράζεται αυτή την εμπειρία  με τους άλλους συναδέλφους του, μέσα από μια ανοιχτή διαδικασία αναστοχασμού και συνεργατικής οικοδόμησης της γνώσης. Σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται η κρισιμότητα του ρόλου του επιμορφωτή αλλά και του εκπαιδευτικού υλικού.

 Υλοποίηση του Επιμορφωτικού Προγράμματος

 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών

 Τμήματα Επιμορφωνόμενων

Στο πλαίσιο της επιμορφωτικής διαδικασίας, οι επιμορφωνόμενοι προτείνεται να κατανεμηθούν ανάλογα με τον κλάδο τους σε τμήματα μάθησης ως εξής:

1.         Νηπιαγωγοί

2.         Δάσκαλοι

3.         Φιλόλογοι

4.         Θεολόγοι

5.         ΠΕ4 (Φυσικοί, Χημικοί, Βιολόγοι κ.ά.)

6.         Μαθηματικοί

7.         Καθηγητές Πληροφορικής, Προγραμματιστές Η/Υ

8.         Καθηγητές Ξένων Γλωσσών

9.         Καθηγητές Τεχνικής – Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

10.       Καθηγητές Φυσικής Αγωγής

Οι εκπαιδευτικοί των λοιπών κλάδων προτείνεται να κατανεμηθούν στα ανωτέρω είδη Τμημάτων ή σε ad hoc Τμήματα για την ειδικότητά τους.

 Διάρκεια και Χαρακτήρας Επιμορφωτικού Προγράμματος:

Το επιμορφωτικό πρόγραμμα προτείνεται να είναι διάρκειας διακοσίων (200) ωρών και να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της Συνδυαστικής Μάθησης (Blended Learning), δηλαδή να περιλαμβάνει σεμινάρια δια ζώσης διδασκαλίας (face-to-face) και αξιοποίηση της μεθοδολογίας που αφορά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Ο σχεδιασμός αυτός κρίνεται καταλληλότερος, διότι λαμβάνει υπόψη όλες τις ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν το εκπαιδευτικό έργο (γεωγραφική εξακτίνωση σχολικών μονάδων, σχολικές αργίες, διενέργεια πανελλαδικών εξετάσεων, κ.ά.).  Άλλωστε, από προηγούμενη εμπειρία στην Ελλάδα και διεθνώς, προκύπτει ότι η συνδυαστική μέθοδος έχει αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική, ιδίως όταν πρόκειται για επιμόρφωση ενηλίκων ατόμων με οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις.

Η οριστική διαμόρφωση της διάρκειας και του χαρακτήρα του επιμορφωτικού προγράμματος θα στηριχτεί στα αποτελέσματα τα οποία θα προκύψουν από τις δράσεις διαβούλευσης και τη μελέτη των επιμορφωτικών αναγκών.

 Διαδικασία Πρόσκλησης Εκπαιδευτικών προς Επιμόρφωση:

Προτείνεται διαδικασία ενημέρωσης / πρόσκλησης εκπαιδευτικών προς επιμόρφωση. Θα απευθυνθεί ειδική πρόσκληση στους εκπαιδευτικούς όλης της χώρας, μέσω των κατά τόπους Πρωτοβάθμιων και Δευτεροβάθμιων Διευθύνσεων και Γραφείων Εκπαίδευσης της χώρας. Θα γίνει πρόσκληση δύο, τρείς ή και περισσότερες φορές, ανάλογα με τη ανταπόκρισή Των εκπαιδευτικών και σε κάθε στάδιο  της Επιμορφωτικής Διοργάνωσης.

 Επιμόρφωση Επιμορφωτών

Διαδικασία Πρόσκλησης Υποψηφίων Επιμορφωτών:

Οι επιμορφωτές του προγράμματος, θα αναζητηθούν με ανοικτή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Η επιλογή τους θα γίνει σύμφωνα με κριτήρια που θα καθοριστούν και θα δημοσιευτούν στο διαδίκτυο. Η πρόσκληση θα απευθύνεται σε υποψήφιους επιμορφωτές Α επιπέδου (επιμορφωτές επιμορφωτών) και σε υποψήφιους επιμορφωτές Β επιπέδου (επιμορφωτές εκπαιδευτικών). Για τους τελευταίους θα γίνει πρόσκληση δύο ή και περισσότερες φορές, ανάλογα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος και τις απαιτήσεις σε κάθε στάδιο της Επιμορφωτικής Διοργάνωσης.

Επιμόρφωση Επιμορφωτών

Η επιμόρφωση των επιμορφωτών διακρίνεται σε 2 επίπεδα:

- Επιμόρφωσης επιμορφωτών  Α’ (επιμορφωτές επιμορφωτών),

- Επιμόρφωσης επιμορφωτών Β’  (επιμορφωτές εκπαιδευτικών ).

Δημιουργία Ενιαίου Μητρώου

Οι επιμορφωτές Α΄ και Β΄ θα καταχωριστούν σε ειδικό Αρχείο Επιμορφωτών των Εκπαιδευτικών. Θα καλούνται ως επιμορφωτές των εκπαιδευτικών, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε επιμορφωτικής διοργάνωσης. Το μητρώο συγκροτείται μετά την επιτυχή επιμόρφωσή τους, και επικαιροποιείται κάθε φορά που πραγματοποιείται επιμόρφωση σε νέους επιμορφωτές. Συνεπώς το αρχείο θα επικαιροποιηθεί τουλάχιστον μία φορά, με προσθήκη νέων επιμορφωτών Β΄ (ή και διαγραφή μετά από αποχώρηση επιμορφωτών).

 Διαμόρφωση Εκπαιδευτικού Υλικού

Η διαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά  σημεία για την επιτυχή υλοποίηση του όλου εγχειρήματος.

Το εκπαιδευτικό Υλικό θα περιέχει:

1)    Αναλυτικό Πρόγραμμα Επιμόρφωσης (για όλα τα στάδια της Επιμορφωτικής Διοργάνωσης),

2)    Οδηγό Σπουδών,

3)    Κύριο Επιμορφωτικό Υλικό,

4)    Οδηγό του Επιμορφωτή,

5)    Κατάλογο Προτεινόμενων Βιβλίων,

6)    Πρόσθετο Υλικό σε έντυπη ή/και ψηφιακή μορφή.

 Σχεδιασμός και Υλοποίηση Διαδικτυακού  Περιβάλλοντος Υποστήριξης Επιμορφωτικού Έργου

Στη διεύθυνση www.epimorfosi.edu.gr θα υλοποιηθεί ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, το οποίο ενδεικτικά θα περιλαμβάνει:

1.         Διαχείριση του συνόλου των οργανωτικών ζητημάτων,

2.         Διαχείριση εκπαιδευτικού υλικού,

3.         Παροχή επιμορφωτικών σεμιναρίων με ηλεκτρονικό τρόπο (e-learning),

4.         Κοινωνική δικτύωση επιμορφωτών και επιμορφούμενων-  Σύνδεση με δια

              βίου μάθηση,

5.           Περιβάλλον σύγχρονης τηλεκπαίδευσης και βιντεοσκοπημένων

              επιμορφωτικών δράσεων ,

6.           Πιλοτική εφαρμογή περιβάλλοντος εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων

              (learning by design),

7.           Σχεδιασμό διαδραστικών  περιβαλλόντων συνεργασίας εκπαιδευτικών,

              Δημιουργία κοινοτήτων μάθησης,

8.          Συνέργεια με τις  σχεδιαζόμενες δράσεις του ψηφιακού σχολείου. 

Η πλατφόρμα σχεδιάζεται ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίζει το σύνολο του οργανωτικού, διοικητικού και εκπαιδευτικού έργου της επιμόρφωσης.

Το τελικό παραδοτέο προτείνεται να διατεθεί με άδεια χρήσης ελεύθερου λογισμικού/ λογισμικού ανοικτού κώδικα, για χρήση από οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στην Ελλάδα ή στον κόσμο.

 Οργανωτική Διάρθρωση του Προγράμματος Επιμόρφωσης

 Η προτεινόμενη οργανωτική διάρθρωση του προγράμματος έχει ως εξής:

 Α.   Κεντρική Επιτροπή Συντονισμού και Παρακολούθησης της Πράξης (Κ.Ε.Σ.Π.)

Η Κ.Ε.Σ.Π. έχει ως αρμοδιότητα τον εν γένει συντονισμό των ομάδων που εργάζονται στην Πράξη, την επίβλεψη για την ομαλή λειτουργία αυτών, την  ποσοτική και ποιοτική αποτίμηση των παραδοτέων και την αξιολόγησή τους. Η ΚΕΣΠ μεριμνά για τη διασύνδεσή της με τους υπευθύνους των προγραμμάτων σπουδών, την επιμόρφωση επιμορφωτών Β’ επιπέδου και το ψηφιακό σχολείο. Τα προγράμματα αυτά ορίζουν τους εκπροσώπους τους, που θα αποτελούν τους συνδετικούς κρίκους με το μείζον πρόγραμμα επιμόρφωσης.

Στην ΚΕΣΠ προτείνεται να συμμετέχουν  ένας εκπρόσωπος από κάθε φορέα από κάθε φορέα υλοποίησης και ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας. Καθ’  όλη τη διάρκεια του επιμορφωτικού προγράμματος και με  ευθύνη της ΚΕΣΠ, προτείνεται η δημιουργία ομάδων των οποίων οι αρμοδιότητες και η διακριτότητα τους  θα καθορίζονται θεσμικά από αυτήν.

 Β.  Συμβουλευτική Επιτροπή (Σ.Ε.)

Η Σ.Ε.  προσφέρει συμβουλευτική και επιστημονική στήριξη στην Κ.Ε.Σ.Π. για  ζητήματα που σχετίζονται  με τη διαδικασία της επιμόρφωσης και τις δραστηριότητες της Πράξης.

Η Σ.Ε. ορίζεται με απόφαση της Κ.Ε.Σ.Π.

Στη Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή  προτείνεται να  μετέχουν:

·         Διεθνείς Εμπειρογνώμονες με σημαντική εμπειρία  σε προγράμματα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και δράσεις δια βίου μάθησης,

·         Προσωπικότητες από τον Ελληνικό Ακαδημαϊκό Χώρο,

·         Προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών,

·         ο Πρόεδρος του Π.Ι.,

·         ο Πρόεδρος του Κ.Ε.Ε.,

·         ένας εκπρόσωπος της Δ.Ο.Ε (Θα οριστεί από την ομοσπονδία)

·         ένας εκπρόσωπος της Ο.Λ.Μ.Ε (Θα οριστεί από την ομοσπονδία)

·         ένας εκπρόσωπος (μέλος ΔΕΠ)  από το σύνολο των επιστημονικών  ομάδων (ο οποίος θα οριστεί από τις ομάδες),

·         ένας εκπρόσωπος από το σύνολο των Ομάδων Εκπαιδευτικής Πρακτικής και Εφαρμογών (ο οποίος θα οριστεί από τις ομάδες),

·         ένας εκπρόσωπος από το σύνολο των Εγκαρσίων Ομάδων (ο οποίος θα οριστεί από τις ομάδες),

·          Υπεύθυνοι Καινοτομικών Προγραμμάτων παλαιοτέρων ετών (π.χ. «ΜΕΛΙΝΑ»),

•          ένας εκπρόσωπος από τους Προϊσταμένους Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Α’θμιας και Β’θμιας Εκπαίδευσης  (ο οποίος θα οριστεί

από τους ίδιους),

•          ένας εκπρόσωπος από την Ελληνική Επιστημονική Ένωση για τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση (ΕΤΠΕ) (ο οποίος θα οριστεί από τους ίδιους),

•          ένας εκπρόσωπος του Ελληνικού Δικτύου για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΕΔΑΕ) (ο οποίος θα οριστεί από τους ίδιους τους φορείς),

•          ένας εκπρόσωπος της Ελληνικής Εταιρείας Ελεύθερου Λογισμικού ΕΕΛ/ΛΑΚ  (ο οποίος θα οριστεί από τους ίδιους τους φορείς).

 Γ.  Επιστημονικές Ομάδες για τη Διδακτική του Γνωστικού Αντικειμένου

Καθ’ όλη τη διάρκεια του επιμορφωτικού προγράμματος και με  ευθύνη της Κ.Ε.Σ.Π., προτείνεται η σύσταση επιστημονικών επιτροπών, έργο των οποίων είναι   η οριοθέτηση των αξόνων και η διαμόρφωση του υλικού επιμόρφωσης για την  παιδαγωγική κατάρτιση και τη διδακτική του γνωστικού αντικειμένου.

Σε κάθε επιστημονική ομάδα συμμετέχουν:

1.         ένας εκπρόσωπος από κάθε αντίστοιχο τμήμα ΑΕΙ- ΤΕΙ που θα ορίζεται από με απόφαση του οικείου Τμήματος, κατόπιν πρόσκλησης της Κ.Ε.Σ.Π. σε όλα τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας,

2.         ένας Σύμβουλος- Πάρεδρος σχετικός με το γνωστικό αντικείμενο, που θα προτείνεται από το Π.Ι.

Η κάθε επιστημονική ομάδα επιλέγει το συντονιστή της.

 Ε.  Ομάδες Εκπαιδευτικής Πρακτικής και Εφαρμογών

Καθ’ όλη τη διάρκεια του επιμορφωτικού προγράμματος και με  ευθύνη της Κ.Ε.Σ.Π., προτείνεται η σύσταση Ομάδων εκπαιδευτικής πρακτικής και εφαρμογών. Το έργο των ομάδων αυτών είναι η διαμόρφωση υλικού σχετικά με διδακτικές πρακτικές και εφαρμογές ανά γνωστικό αντικείμενο (σχέδια διδασκαλίας, σενάρια διδασκαλίας, ετήσιος προγραμματισμός).

Οι συντονιστές αυτών των ομάδων είναι είτε μέλη ΔΕΠ είτε στελέχη της εκπαίδευσης και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου  είτε εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα  και σημαντική εμπειρία στο σχεδιασμό και την εφαρμογή διδακτικών πρακτικών.

Τα μέλη των ομάδων μπορεί να είναι είτε στελέχη της εκπαίδευσης είτε εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα και σημαντική εμπειρία στο σχεδιασμό και την εφαρμογή διδακτικών πρακτικών. Τα μέλη των ομάδων αυτών επιλέγονται μετά από ανοιχτή δημόσια πρόσκληση.

 Δ. Εγκάρσιες Ομάδες

Καθ’ όλη τη διάρκεια του επιμορφωτικού προγράμματος και με  ευθύνη της Κ.Ε.Σ.Π., προτείνεται η σύσταση Εγκάρσιων Ομάδων, οι οποίες υποστηρίζουν τις οριζόντιες δράσεις του επιμορφωτικού προγράμματος. Οι εγκάρσιες ομάδες θα οριστικοποιηθούν μετά από σχετική μελέτη. Τα μέλη των ομάδων αυτών επιλέγονται μετά από ανοιχτή δημόσια πρόσκληση.