Κόμικ το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ»

Αφού μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο τουλάχιστον δυο φορές, στην τηλεόραση πολλές περισσότερες και ανέβηκε ως θεατρική παράσταση σε πολλά θέατρα του κόσμου, το ημερολόγιο της Αννας Φρανκ φτάνει στις νεότερες γενιές μέσα από τις σελίδες ενός «γκάφικ νόβελ». Τη σχετική άδεια έδωσε το Ιδρυμα "Αννα Φρανκ" που εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Συγγραφέας του βιβλίου είναι ο Σιντ Γιάκομπσον, ενώ τα σχέδια φέρουν την υπογραφή του Ερνι Κόλον.

Οι ειδικοί βλέπουν στην έκδοση, που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον εκδοτικό οίκο Hill & Wang, κάτι περισσότερο από ένα κόμικς. Αναγνωρίζουν μια επιμελέστατη και ιστορικά ακριβή καταγραφή της ιστορίας της οικογένειας Φρανκ. Το πορτρέτο της Αννας που σκιαγραφούν οι δυο δημιουργοί είναι το πορτρέτο ενός εξωστρεφούς και ομιλητικότατου κοριτσιού, που είχε καθαρές ιδέες και ονειρεύεται να γίνει δημοσιογράφος και συγγραφέας. Οι Σιντ Γιάκομπσον και Ερνι Κόλον δεν περιγράφουν μια ηρωίδα ή ένα θύμα της ναζιστικής θηριωδίας αλλά μια κανονική έφηβη.
Το νήμα της αφήγησης ξεκινά από τον Οττο, πατέρα της Αννας, και το γάμό του με την Εντιθ στις 12 Μαΐου του 1925. Με τη χρήση του φλας μπακ παρακολουθούμε τη ζωή του ως φοιτητή και την επιστράτευσή του όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Οττο θα πολεμήσει ηρωικά, θα προαχθεί στο βαθμό του λοχαγού και θα παρασημοφορηθεί με το μετάλλιο του Σιδηρού Σταυρού. Πρόκειται για γεγονότα στα οποία η Αννα Φρανκ αναφέρεται μόνο αποσπασματικά στο ημερολόγιό της.
Η λεπτομερής καταγραφή αυτών των γεγονότων δίνει μια ακόμη πιο ρεαλιστική εικόνα της τραγωδίας που έζησε ένας Εβραίος της γερμανικής μεσαίας τάξης. Όπως και οι υπόλοιποι Εβραίοι της Γερμανίας, ο Οττο Φρανκ θα δει λίγα χρόνια στη χώρα του να γίνεται κυρίαρχη ιδεολογία ο εθνικοσοσιαλισμός. Η καθημερινότητα της οικογένειας Φρανκ εναλλάσσεται στις σελίδες του κόμικς με ιστορικά γεγονότα όπως η έκδοση του δίτομου βιβλίου του Αδόλφου Χίτλερ «Ο αγών μου».
Η Αννα γεννιέται το 1929 με το όνομα Αννελις Μαρί στην Φρανκφούρτη. Είναι η χρονιά που στις Ηνωμένες Πολιτείες καταρρέει το χρηματιστήριο, στη Γερμανία αυξάνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς η ανεργία και ο Χίτλερ αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς. Τον Δεκέμβριο του 1933 οι Εβραίοι έχουν στερηθεί σχεδόν όλα τα δικαιώματά τους και ο Οττο παίρνει την οικογένειά του και καταφεύγει στην Ολλανδία. Τον Μάιο του 1940 ξεσπάει ο πόλεμος και οι ναζί εισβάλουν στην χώρα της τουλίπας. Για τον Οττο και τους υπόλοιπους Εβραίους αρχίζει μια νέα περίοδος καταπίεσης: απαγορεύεται να χρησιμοποιούν μέσα μαζικής μεταφοράς, είναι υποχρεωμένοι να κυκλοφορούν με το κίτρινο αστέρι ραμμένο στα ρούχα τους, τα παιδιά τους δεν μπορούν να πηγαίνουν στα δημόσια σχολεία.
Η Αννα Φρανκ αποφεύγει να μιλάει γι' αυτήν την πλευρά της ζωής της. Την ημέρα που συμπλήρωσε τα 13 της χρόνια, στις 12 Ιουνίου του 1942, παίρνει δώρο από τον πατέρα της ένα ημερολόγιο. Ο αναγνώστης βρίσκεται σχεδόν στα μισά του κόμικς όταν οι σελίδες του ημερολογίου γίνονται το κύριο όχημα της αφήγησης. Για την Αννα το ημερολόγιο αυτό είναι φίλος και παρηγοριά κυρίως στα δυο χρόνια που ζει κλεισμένη μαζί με άλλους επτά ανθρώπους στα 65 τετραγωνικά μέτρα ενός διαμερίσματος στο Αμστερνταμ για να μην πέσει στα χέρια των ναζί.
Σε μια πρόσφατη μελέτη της, η Αμερικανίδα συγγραφέας Φράνσιν Πρόουζ ξαναδιάβασε το «Ημερολόγιο» και το συνέκρινε με το αυθεντικό κείμενο που είχε λογοκρίνει ο Οττο Φρανκ αφαιρώντας εκείνα τα κομμάτια που αναφέρονταν στους καβγάδες της Αννας με τη μητέρα της και τις εφηβικές της ανησυχίες. Το κείμενο που κυκλοφόρησε στα ολλανδικά το 1947 και μεταφράστηκε σε ολόκληρο τον κόσμο ήταν περίπου τα δυο τρίτα της λεγόμενης ολοκληρωμένης έκδοσης που είδε το φως της δημοσιότητας το 1995. Αυτό που ανακάλυψε η Πρόουζ ήταν ότι η Αννα Φρανκ είχε γράψει σβήσει και ξαναγράψει ολόκληρες σελίδες του ημερολογίου της. Αλλού προσέθετε λεπτομέρειες και αλλού αφαιρούσε τμήματα που φαίνεται ότι δεν της άρεσαν. Το 1944 το έγραψε εξ ολοκλήρου από την αρχή. Η Αννα Φρανκ ήθελε να γίνει συγγραφέας και ήταν βέβαιη ότι το ημερολόγιό της θα δημοσιευόταν μετά το τέλος του πολέμου.
Η βιογραφία - κόμικς των Σιντ Γιάκομπσον και ο Ερνι Κόλον συνεχίζεται έως το τραγικό τέλος των πρωταγωνιστών. Ολοι τους άφησαν την τελευταία τους πνοή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης εκτός από τον Οττο Φρανκ που διασώθηκε στις αρχές του 1945 όταν οι Σοβιετικοί εισέβαλαν στο Αουσβιτς. Η ιστορία τελειώνει με την ανακάλυψη του ημερολογίου, την προσπάθεια του Οττο να το εκδώσει, το γάμο του με μια επιζώσα του Αουσβιτς και το θάνατό του σε βαθύ γήρας τον Αύγουστο του 1980.
 Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ  (La Repubblica, Π. Δημητρολόπουλος)