Κάρτα διδάκτρων σε φοιτητές για σίτιση, στέγαση, συγγράμματα

Τα πανεπιστήμια θα συνεχίσουν να παίρνουν τα κονδύλια για τα λειτουργικά τους έξοδα, αλλά αυτά που αφορούν τη φοιτητική μέριμνα και τα βιβλία περνούν απευθείας στα χέρια των φοιτητών

Ο νέος νόμος-πλαίσιο για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ, που θα έρθει προς συζήτηση στη Βουλή τον Μάρτιο, φέρνει επαναστατικές αλλαγές στο σύστημα χρηματοδότησης των ιδρυμάτων. Τα πανεπιστήμια θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τα κονδύλια για τα λειτουργικά τους έξοδα και την ανάπτυξη των υποδομών, αλλά θα πάψουν να χρηματοδοτούνται για τη φοιτητική μέριμνα και τα συγγράμματα στο σύνολό τους.

Αυτό το κομμάτι περνάει απευθείας στα χέρια των φοιτητών, που θα έχουν από την αρχή μέχρι και το τέλος των σπουδών τους την «κάρτα διδάκτρων ή το κουπόνι του φοιτητή». Η «κάρτα διδάκτρων» θα ενσωματώνει τις δαπάνες (ισοδυναμεί με το χρηματικό ποσό κάλυψης των οικονομικών απαιτήσεων του φοιτητή κατ' έτος), με αποτέλεσμα οι φοιτητές να χειρίζονται απευθείας τα οικονομικά τους, αντί να δίνει το κράτος στα πανεπιστήμια την κρατική χρηματοδότηση.

Με λίγα λόγια, κι όπως έχει ήδη δηλώσει ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, η χρηματοδότηση θα ακολουθεί πλέον τον φοιτητή με ειδικά κουπόνια και όχι το ίδρυμα. Σύμφωνα με τους τετραετείς προγραμματισμούς των ΑΕΙ-ΤΕΙ (2009-2012) που «τρέχουν» ήδη, εάν από σήμερα εφαρμοζόταν το μέτρο της «κάρτας διδάκτρων», οι φοιτητές των πανεπιστημίων θα μοιράζονταν 300 εκατ. ευρώ και οι σπουδαστές των ΤΕΙ 110 εκατ. ευρώ, ποσά που αντιστοιχούν στη φοιτητική μέριμνα.

Δικαίωμα επιλογής
Η «κάρτα διδάκτρων» δίνει στον φοιτητή τη δυνατότητα να επιλέγει εκείνος σε ποιο ανώτατο ίδρυμα θέλει να δώσει τα χρήματα και αυτό, σύμφωνα με τον υφυπουργό Παιδείας κ. Γ. Πανάρετο, θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των εισακτέων: «Οπως λειτουργεί το πανεπιστήμιο σήμερα, με την κρατική χρηματοδότηση, έχει κάθε λόγο να θέλει να περιορίσει τον αριθμό φοιτητών. Επομένως με το κουπόνι που θα ακολουθεί τον φοιτητή, αφενός θα του δίνεται η δυνατότητα να επιλέξει και να πει ''εγώ θέλω να πάω σε αυτό το πανεπιστήμιο'' και στο πανεπιστήμιο να πει ''ναι, μπορώ να βοηθήσω και αυτόν τον φοιτητή να σπουδάσει''».

Πρόκειται για την υλοποίηση μιας φιλελεύθερης πρότασης, που άρχισε να συζητείται από τις αρχές της δεκαετίας του '70. Η μείωση των κρατικών δαπανών για την ανώτατη εκπαίδευση, με παράλληλη άνοδο των ιδιωτικών, αποτελεί τη σημαντικότερη τάση διεθνώς, στο πλαίσιο των ευρύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προωθούν το μειωμένο ρόλο του Δημοσίου στις οικονομίες. Αυτή η μείωση αναπληρώνεται συνήθως από τα δίδακτρα.

Σταδιακά ο θεσμός εισάγεται σε χώρες που είχαν δωρεάν παιδεία ή αυξάνονται τα δίδακτρα σε όσες ήδη τα εφάρμοζαν. Με εξαίρεση μερικές ευρωπαϊκές χώρες (Σουηδία, Φινλανδία, Ελλάδα) και λίγες ακόμα (Βραζιλία, Σρι Λάνκα, Τανζανία), η μεγάλη πλειοψηφία των χωρών σήμερα χρεώνει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, δίδακτρα στην ανώτατη εκπαίδευση.

Στην Κίνα και τη Βρετανία εισήχθησαν το 1998, ενώ στην Αυστρία το 2001. Σιγά σιγά, επίσης, διάφορες χώρες ζητούν και από τους ίδιους τους φοιτητές να πληρώνουν για παροχές που στο παρελθόν δίνονταν δωρεάν, όπως η στέγαση, η διατροφή, οι μεταφορές, η ιατρική πρόνοια κ.λπ., αυξάνοντας έτσι το κόστος διαβίωσης για τα φοιτητικά νοικοκυριά και τους γονείς τους.

Σύμφωνα με την ειδική επιτροπή της UNESCO για την παιδεία, «η ανάπτυξη μιας μαζικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δικαιολογεί τη διεύρυνση επιβολής διδάκτρων, τα οποία αντισταθμίζονται από τη χορήγηση επιλεκτικών υποτροφιών για τους οικονομικά μειονεκτούντες φοιτητές και από την παροχή φοιτητικών δανείων».

Πηγή: Έθνος (ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ)