Δύο στους 10 Ελληνες υπό την απειλή των πλειστηριασμών

Σε επτά αναστολές πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας έχουν προχωρήσει οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2000 μέχρι σήμερα και η πρόσφατη μπορεί να επιμηκυνθεί μέχρι τα τέλη 2011. Σύμφωνα με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, μέχρι σήμερα 250.000 δανειολήπτες έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις οφειλών. Αλλοι τόσοι βρίσκονται σε εξίσου δεινή κατάσταση, σύμφωνα με εκτιμήσεις του προέδρου της Εθνικής Ομοσπονδίας Ενώσεων Δανειοληπτών κ. Ευάγγελου Κρητικού. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το 9% των δανειοληπτών βρίσκεται σε τελικό στάδιο διαταγής πληρωμής ή αναγκαστικής εκτέλεσης. Ακόμη 21% εκτιμάται ότι έχει σοβαρές δυσκολίες πληρωμής δανείων.

«Διαταγές πληρωμής ή κατασχετήρια έχουν εκδοθεί για το 80% της καταναλωτικής και το 20% της στεγαστικής πίστης», σημειώνει ο κ. Κρητικός. «Από το 2004-2005 έχουμε ετήσια αύξηση των διαταγών πληρωμής κατά 20%-30%. Το 2008 είχαν εκδοθεί από το Πρωτοδικείο Αθηνών (που εκδικάζει οφειλές άνω των 12.000 ευρώ) περίπου 13.000 διαταγές πληρωμής. Το 2010 εκδόθηκαν 28.000 διαταγές πληρωμής. Αντιστοίχως από το Ειρηνοδικείο (που αφορά οφειλές κάτω των 12.000 ευρώ) το 2008 είχαν εκδοθεί περίπου 47.000 διαταγές πληρωμής και το 2010 εκδόθηκαν 75.000 διαταγές πληρωμής.
Ποιο, όμως, είναι το κοινωνικό προφίλ των ανθρώπων που έχουν περιπέσει σε αδιέξοδο και εκτιμώνται σε περίπου δύο εκατομμύρια; Τόσο η ΕΚΠΟΙΖΩ όσο και η Ομοσπονδία Δανειοληπτών μιλούν για άτομα μέσης ηλικίας, συνταξιούχους και ατυχείς εγγυητές. Ο κ. Κρητικός χωρίζει τους υπερχρεωμένους σε δύο κατηγορίες: σε όσους, ηλικίας 30-50 ετών, είναι κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι και την εικοσαετία της επίπλαστης ευδαιμονίας (1990-2008) χρησιμοποίησαν την υπερχρέωση για να μεταβούν από τη μικροαστική στη μεσοαστική τάξη ή από τη μεσοαστική στη μεγαλοαστική αγοράζοντας και εξοπλίζοντας σπίτια με δάνεια.
«Δεν είναι μεμπτό να θέλεις τα παιδιά σου να μεγαλώσουν σε καλύτερο περιβάλλον. Αλλά αυτή τη στιγμή έχουν έρθει στο γραφείο μου περισσότεροι από 500 οδηγούς της ΕΘΕΛ», σημειώσει ο κ. Κρητικός. Τη δεύτερη κατηγορία αποτελούν άτομα ηλικίας 25-40 ετών, κυρίως μικροεπαγγελματίες και νέοι επιστήμονες. «Μεταξύ τους υπάρχει ένα 10% που επέλεξε να δαπανήσει επιπόλαια. Αλλά ο κύριος όγκος είναι μικροεπαγγελματίες χωρίς πρόσβαση στην επαγγελματική πίστη. Δεν πληρούσαν τα κριτήρια, αφού η πολιτική των ελληνικών τραπεζών δεν ήταν ποτέ υπέρ των μικρών επιχειρήσεων».
«Τους λέγαμε να μην υποθηκεύουν τα σπίτια τους για οφειλές σε καταναλωτικά και κάρτες», σημειώνει η νομική σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ κ. Παναγιώτα Καλαποθαράκου, φωτίζοντας μια άλλη πτυχή του προβλήματος. «Η πρακτική των τραπεζών να βάζουν όλα τα χρέη σε ένα λογαριασμό με προσημείωση του σπιτιού ήταν καταστροφική». Και συμπεραίνει: «Οι τράπεζες ασκούν οποιαδήποτε πίεση ώστε ο πολίτης να αναζητήσει με οποιονδήποτε τρόπο χρήματα. Γι’ αυτό τα αιτήματα εξωδικαστικού συμβιβασμού απαντώνται κατ’ αρχήν με διαταγές πληρωμής ή καθόλου. Το μόνο που σταματάει τις τράπεζες είναι οι αναστολές πλειστηριασμών».
Ποιο όμως είναι το δίδαγμα από αυτήν την κατάσταση; «Να συρρικνώσουμε τις δαπάνες μας», λέει η κ. Καλαποθαράκου και δείχνει την αίτηση «οικονομικής κατάστασης» που συμπληρώνουν οι πολίτες που απευθύνονται στην ΕΚΠΟΙΖΩ, με την οποία γίνεται προσπάθεια να περιορίσουν τα νοικοκυριά τις δαπάνες τους, αφού για να δικαιωθούν στα δικαστήρια –όταν αρθεί η αναστολή πλειστηριασμών– θα πρέπει να αποδείξουν πως πραγματικά έκαναν ό, τι μπορούσαν για να σώσουν το σπίτι τους. Το δεύτερο είναι «η ανάγκη μεταστροφής της νοοτροπίας των υπαλλήλων στις τράπεζες που, από την κορυφή έως τη βάση, έχουν γαλουχηθεί στην αλαζονεία». Συγχρόνως, υπάρχει ανάγκη οι ρυθμίσεις που γίνονται με τους εξωδικαστικούς συμβιβασμούς να ανταποκρίνονται στις πραγματικές δυνατότητες των καταναλωτών. Διότι για ένα μεγάλο αριθμό ρυθμίσεων το πρόβλημα δεν έχει λυθεί. Εχει αναβληθεί. Επειδή η ανεργία καλπάζει και τα επιδόματα που –σύμφωνα με τη Εθνική Στατιστική Υπηρεσία μειώνουν τη φτώχεια κατά 21,7% του πληθυσμού– συρρικνώνονται, όπως οι μισθοί και οι συντάξεις, εκτιμάται ότι από τα τέλη του 2011 θα υπάρξει νέο κύμα υπερχρεωμένων των οποίων θα απειλείται το σπίτι.

Πηγή:  Καθημερινή (Μαρία Δεληθανάση)